Το Χρονικό της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία
iMEdD Team – Η ομάδα του iMEdD παρακολουθεί διεθνείς δημοσιογραφικές πηγές και οργανισμούς, καταγράφοντας καθημερινά τα σημαντικότερα γεγονότα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία δημιουργώντας ένα διαδραστικό χρονολόγιο του πολέμου.
Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει εκτινάξει το ενδιαφέρον για τα σχέδια της Μόσχας παγκοσμίως, γι’ αυτό και τo GIJN συνέταξε ένα είδος starter toolkit, με σκοπό να βοηθήσει τους δημοσιογράφους να εντοπίσουν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, πολιτικές παρεμβάσεις και την παραπληροφόρηση στις χώρες τους. Από αεροπλάνα ολιγαρχών μέχρι ανιχνευτές κυρώσεων, ακολουθούν περισσότερες από 30 χρήσιμες ιστοσελίδες. Επιπλέον, έχουμε συμπεριλάβει μερικά από τα καλύτερα εργαλεία που εντοπίσαμε για την παρακολούθηση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πρόκειται για ένα έργο εν εξελίξει, στο οποίο μπορείτε να συνεισφέρετε, στέλνοντας τα σχόλια και τις προσθήκες σας.
Οικονομικά και Ολιγάρχες
Ολιγάρχες – Η Λίστα Navalny 35: Η Navalny 35 ήταν αρχικά μια λίστα Ρώσων ολιγαρχών και κορυφαίων αξιωματούχων που προτάθηκαν για κυρώσεις, καθώς φέρεται να συνέβαλαν στη δηλητηρίαση και φυλάκιση του αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι. Η λίστα έχει έκτοτε διευρυνθεί.
Ολιγάρχες – Who’s Who: Η ετήσια λίστα Forbes με τους Πλουσιότερους Ανθρώπους στον Κόσμο περιλαμβάνει 15 Ρώσους στις 200 κορυφαίες θέσεις. Δείτε εδώ 20 ολιγάρχες που επλήγησαν από τις κυρώσεις και έναν οδηγό για τις επαύλεις και τις περιουσίες τους.
Μαύρες Λίστες Κυρώσεων: H Λίστα Κυρώσεων (The Sanctions List Search) του Γραφείου Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ περιλαμβάνει τρομοκράτες, κακοποιούς και εγκληματίες πολέμου που περιλαμβάνονται σε επίσημες λίστες κυρώσεων των ΗΠΑ.
Tracker Κυρώσεων: Αυτός ο ανιχνευτής δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να παρακολουθήσει ζωντανά τις εξελίξεις γύρω από τις παγκόσμιες κυρώσεις κατά της Ρωσίας μέσω του Correctiv, μέλος του GIJN. Μπορείτε να πραγματοποιήσετε αναζήτηση ανά χώρα, εταιρεία και άτομο.
Επιχειρηματικά Μποϊκοτάζ: Αυτό το thread στο Twitter παρακολουθεί επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει ή διακόψει τους δεσμούς τους με τη Ρωσία.
Plane Watch: Δημιούργημα ενός πρωτοετούς φοιτητή του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριντα, το @RUOligarchJets στο Twitter παρακολουθεί τις πτήσεις σε όλο τον κόσμο. Δείτε επίσης το Planespotting του GIJN: A Guide to Tracking Aircraft Around the World. (Ένας Οδηγός για την Παρακολούθηση Αεροσκαφών στον Κόσμο)
Ship Watch: Για να παρακολουθήσετε ρωσικά πλοία, δείτε τον οδηγό του GIJN για την Παρακολούθηση Πλοίων στη Θάλασσα.
Αεροπλάνα και Πλοία: Η μη κερδοσκοπική οργάνωση για την καταπολέμηση της διαφθοράς FBK της Ρωσίας χρησιμοποίησε τις βάσεις δεδομένων MarineTraffic και FlightRadar για τον εντοπισμό ενός σούπερ γιοτ που φίλος του Πούτιν έκανε δώρο σε ερωμένη του, σε μια προσπάθεια συγκάλυψης του πραγματικού ιδιοκτήτη. Αναζητήθηκαν ημερομηνίες αναχώρησης πλοίων εντός 24ώρου από τις ημερομηνίες άφιξης ιδιωτικών τζετ σε αεροδρόμια κοντά στα λιμάνια αυτά, ενώ παράλληλα ανασύρθηκαν φωτογραφίες της ερωμένης από τα social media για να επιβεβαιωθεί η ταυτότητα του σκάφους.
Κατάσχεση Περιουσιακών Στοιχείων: Το @ForfeitureTrack στο Twitter παρακολουθεί τις κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ολιγαρχών από τις αμερικανικές και διεθνείς αρχές.
Δυνητικά Ύποπτοι: Η βάση δεδομένων Aleph – την οποία διαχειρίζεται το OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project) – είναι ένα υπέρογκο δημόσιο αρχείο κυβερνητικών εγγράφων και ανοικτών βάσεων δεδομένων που αφορούν πιθανούς υπόπτους, εταιρείες, οικονομικές συναλλαγές και άλλα.
Εταιρικά Μητρώα: Η Open Corporates διατείνεται πως είναι η μεγαλύτερη ανοικτή βάση δεδομένων εταιρειών στον κόσμο.
Offshore: Από τους ολιγάρχες μέχρι τον στενό κύκλο του Πούτιν, μπορείτε να αναζητήσετε ρωσικές καταχωρίσεις ανάμεσα σε περισσότερες από 800.000 offshore εταιρείες, ιδρύματα και καταπιστεύματα στη βάση δεδομένων Offshore Leaks Database της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ)
Εισαγωγές/Εξαγωγές: Η Βάση Δεδομένων Comtrade του ΟΗΕ προσφέρει στοιχεία για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές ανά χώρα και αγαθό. Μπορείτε να την επισκεφτείτε για να βρείτε τι αγοράζει και τι πουλά η Ρωσία από και προς τη χώρα σας, συμπεριλαμβανομένων των όπλων και διαφόρων τεχνολογιών.
Αποπληροφόρηση και Fact Checking
#UkraineFacts: Το Διεθνές Δίκτυο Επαλήθευσης Γεγονότων (International Fact-Checking Network) ξεκίνησε μια παγκόσμια συνεργασία, το #UkraineFacts, για να καταδείξει την προπαγάνδα, την αποπληροφόρηση και την παραπληροφόρηση που επικρατεί γύρω από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ξεριζώνοντας την Αποπληροφόρηση: Ακολουθεί ένας οδικός χάρτης του GIJN για τον εντοπισμό των ιθυνόντων πίσω από μια εκστρατεία προπαγάνδας, σχεδιασμένος από δύο κορυφαίους δημοσιογράφους που ασχολούνται με την αποπληροφόρηση.
Αναζήτηση στο Telegram: Το ρωσικής προέλευσης Telegram έχει γίνει μια σημαντική πλατφόρμα για αντιδημοκρατικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των προπαγανδιστών υπέρ του Κρεμλίνου. Μπορείτε να εντοπίσετε την προέλευση ψεύτικων πληροφοριών και να αναζητήσετε συζητήσεις για τον πόλεμο στο Google με την εντολή Site:t.me, ακολουθούμενη από ένα κενό και τις λέξεις-κλειδιά που θέλετε να χρησιμοποιήσετε – και να αναλύσετε τα χρήσιμα κανάλια που θα βρείτε, χρησιμοποιώντας το εργαλείο tgstat.com.
Ρωσική Ανάμειξη
Εντοπισμός Ρώσων Κατασκόπων: Υπάρχει κάποιο όνομα που θέλετε να ελέγξετε; Χρησιμοποιήστε bots σκαψίματος (digging bots) στο Telegram, όπως το Eye of God και το QuickOsintBot, εργαλεία σύγκρισης προσώπων, όπως το Azure, και βάσεις δεδομένων ανθρώπων που έχουν διαρρεύσει, όπως η Cronos, οι οποίες είναι αποτελεσματικές για ρωσικές αναζητήσεις. Υπάρχουν επίσης δυνητικά χρήσιμες ρωσικές βάσεις δεδομένων στη μαύρη αγορά – καθώς και συζητήσεις γύρω από τους ηθικούς προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση τους – σε αυτό το άρθρο του GIJN, το οποίο εστιάζει στα διαδικτυακά εργαλεία που αποκάλυψαν την υποστηριζόμενη από το κράτος δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι.
Εκλογικές Παρεμβάσεις: Αυτό το επιστημονικό άρθρο περιλαμβάνει ένα σύνολο δεδομένων σχετικά με τη ρωσική παρέμβαση σε 27 εκλογικές αναμετρήσεις 16 χωρών, από το 1991 έως το 2017.
Πολιτικές Παρεμβάσεις: Μια έρευνα της Γερουσίας των ΗΠΑ για τις πολιτικές παρεμβάσεις της Ρωσίας που παραθέτει περιστατικά σε 19 ευρωπαϊκές χώρες.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Χάρτης Στρατιωτικών Κινήσεων και Επιθέσεων: Το Liveuamap είναι ένας διαδραστικός χάρτης με link που παραπέμπουν σε βίντεο και φωτογραφικά τεκμήρια στρατιωτικών κινήσεων, επιθέσεων και άλλων γεγονότων.
Χάρτης Σημαντικών Περιστατικών: Αυτός ο crowdsourced χάρτης από το Centre for Information Resilience, το Bellingcat, το Mnemonic, το Conflict Intelligence Team και άλλα, καταγράφει και επαληθεύει σημαντικά περιστατικά κατά τις συγκρούσεις.
Χάρτης Μέσων Ενημέρωσης: Η Lisa Charlotte Muth του Datawrapper δημοσίευσε ένα μεγάλο thread στο Twitter που παραπέμπει σε πηγές και άρθρα από περισσότερα από 40 ειδησεογραφικά πρακτορεία σχετικά με τον πόλεμο, με πολλούς χάρτες.
Παρακολούθηση Ρωσικών Στρατιωτικών Οχημάτων: Αυτός ο οδηγός του Bellingcat χρησιμοποιεί πινακίδες κυκλοφορίας για να εντοπίσει την κίνηση ρωσικών στρατιωτικών οχημάτων.
Παρακολούθηση Ρωσικών Στρατιωτικών Αεροσκαφών: Αυτός ο ανιχνευτής πτήσεων εξετάζει τις κινήσεις ρωσικών στρατιωτικών αεροσκαφών.
Αναγνωριστικό Στρατιωτών/Διακριτικών: Το InformNapalm, μια διεθνής εθελοντική πρωτοβουλία, ταυτοποιεί Ρώσους στρατιώτες και κυβερνητικούς αξιωματούχους, καταρρίπτοντας τη ρωσική προπαγάνδα.
Εγκλήματα Πολέμου: Ο οδηγός του GIJN περιέχει 15 βήματα για την τεκμηρίωση εγκλημάτων πολέμου, από την επαλήθευση και την αρχειοθέτηση, έως τη διαχείριση των ψυχικών τραυμάτων.
Βρείτε μια Πηγή: Ουκρανοί επαγγελματίες στον τομέα της επικοινωνίας έχουν δημιουργήσει μια εθελοντική υπηρεσία για τη διασύνδεση δημοσιογράφων με εμπειρογνώμονες, ρεπόρτερ, αυτόπτες μάρτυρες, φωτογραφίες και βίντεο από το εσωτερικό της Ουκρανίας. Διατίθεται δωρεάν στα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης.
Το παρόν άρθρο είναι μετάφραση του πρωτότυπου άρθρου που μπορείτε να βρείτε εδώ.
Μετάφραση: Ανατολή Σταυροπουλοπούλου
