Ποια είναι η άγνωστη αμερικανική στρατιωτική εταιρεία που αναμένεται να αποκομίσει κέρδη μετά τον πόλεμο του Ισραήλ στον παλαιστινιακό θύλακα;
Michael Picard για το Inkstick
Ανεξάρτητος Στρατιωτικός Αναλυτής, Μέλος του Φόρουμ για το Εμπόριο Όπλων (Forum on the Arms Trade)
Πολλά διεθνή Μέσα, συμπεριλαμβανομένου του Reuters, αναφέρουν ότι μία ιδιωτική στρατιωτική εταιρία με την ονομασία UG Solutions πρόκειται να διαχειριστεί ένα σημείο ελέγχου – προαπαιτούμενο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς – στη Γάζα. Ο σκοπός είναι να διασφαλιστεί ότι τα οχήματα που εισέρχονται στο κατεστραμμένο από τον πόλεμο βόρειο τμήμα της Λωρίδας δεν χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά όπλων. Η UG Solutions δεν απάντησε στα ερωτήματα που της απευθύναμε.
Ο Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι οι ΗΠΑ θα «αναλάβουν» και θα «κατέχουν» τη Γάζα, γεγονός που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις. Η κυβέρνηση Τραμπ έκτοτε ανακάλεσε, με τον Υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο να διευκρινίζει ότι η μετακίνηση του παλαιστινιακού πληθυσμού της Λωρίδας θα ήταν «προσωρινή».
Η συντριβή του Antonov και ο Σέρβος έμπορος όπλων
Το φορτίο του Antonov, τα κοινά στοιχεία με παλαιότερες υποθέσεις εμπορίας όπλων και οι προηγούμενες «τυφλές» πτήσεις μέσω Ελλάδας.
Για να κατανοήσουμε τι είδους εταιρεία είναι η UG Solutions, αρκεί να σκεφτούμε τις τέσσερις βασικές κατηγορίες της βιομηχανίας των ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών. Υπάρχουν οι «γίγαντες» —όπως οι Amentum ή η G4S— που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως και έχουν θυγατρικές σε πολλές, αν όχι τις περισσότερες, χώρες. Υπάρχουν μεγάλες εταιρείες με εθνική ή περιφερειακή παρουσία, ακολουθούμενες από μεσαίου μεγέθους εργολάβους που δραστηριοποιούνται μέσω μιας κεντρικής επιχείρησης και συχνά λειτουργούν ως υπεργολάβοι των «γιγάντων». Τέλος υπάρχουν οι μικροί επιχειρηματίες, που ουσιαστικά είναι άτυπα δίκτυα βετεράνων με κοινά ιστορικά στρατιωτικής θητείας.
Η UG Solutions φαίνεται να είναι μια μικρής κλίμακας εταιρεία. Η ιστοσελίδα της δεν περιέχει πληροφορίες —μόνο μια φόρμα επικοινωνίας και μια αρχειακή εικόνα ενός στρατιωτικού διοικητηρίου. Η διεύθυνσή της είναι ένα γραμματοκιβώτιο στη Βόρεια Καρολίνα, και ιδρύθηκε στις αρχές του 2023 από τον Τζέιμσον Γκοβόνι, έναν βετεράνο των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ.
Η UG Solutions συνδέεται στενά με το Ίδρυμα Sentinel, το οποίο μπορεί να περιγραφεί μόνο ως μια στρατιωτική ΜΚΟ. Το Sentinel ισχυρίζεται ότι είναι μια οργάνωση βετεράνων των ειδικών δυνάμεων που καταδιώκει διακινητές παιδιών και βοηθά όσους έχουν ανάγκη. Συνεργάζεται με μια σειρά χριστιανικών φιλανθρωπικών οργανώσεων και καταστημάτων όπλων. Το Sentinel μοιάζει με άλλες ομάδες που εμφανίστηκαν μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο ιδρυτής της UG Solutions, Γκοβόνι, ίδρυσε το Sentinel μαζί με τον βετεράνο Γκλεν Ντέβιτ. Οι δύο τους είχαν επίσης μια άλλη κοινή επιχειρηματική δραστηριότητα: πουλούσαν θεραπείες για το χανγκόβερ, τις οποίες ισχυρίζονταν ότι ανέπτυξαν κατά τη διάρκεια μυστικών αποστολών. Ο Γκοβόνι έχει ιδρύσει αρκετές άλλες επιχειρήσεις και οντότητες, συμπεριλαμβανομένης της Frontier Cannabis Co LLC.
Μια φορολογική δήλωση του 2022 από την Υπηρεσία Εσωτερικών Εσόδων, που είδε το Inkstick, καταγράφει τον Ντέβιτ ως πρόεδρο του Sentinel και τον Γκοβόνι ως αντιπρόεδρο. Αναφέρει επίσης ότι οι μισθοί τους κυμαίνονταν στα 150.000 δολάρια έκαστος.
Η UG Solutions θα ήταν ασήμαντη αν δεν είχε εξασφαλίσει ένα συμβόλαιο στο επίκεντρο της πιο στενά παρακολουθούμενης κατάπαυσης πυρός στον κόσμο. Ενώ υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ της χρήσης μιας ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας για την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας, είναι ασαφές γιατί μια σχετικά άγνωστη εταιρεία χωρίς εμφανή εμπειρία στη διαχείριση σημείων ελέγχου επιλέχθηκε για αυτή την εξαιρετικά ευαίσθητη και επικίνδυνη αποστολή.
Ωστόσο, ταιριάζει με ένα μοτίβο που εμφανίστηκε κατά την πρώτη θητεία Τραμπ. Μεταξύ 2017 και 2020, μικροί, δύσκολα ανιχνεύσιμοι εργολάβοι, που συνδέονται με τις ΗΠΑ, εμφανίστηκαν σε αρκετές εστίες έντασης ανά την υφήλιο με διάφορους —αν και ασαφείς— βαθμούς επίσημης έγκρισης.
Εξοπλισμοί: Το Ισραήλ και οι άλλοι
Τα δεδομένα του Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) για τις διεθνείς εξοπλιστικές προμήθειες προς Ισραήλ, Συρία, Ιράν, Λίβανο, Υεμένη και Παλαιστίνη. Τι δείχνουν τα στοιχεία για το ύψος των προμηθειών και την προέλευσή τους.
Μία διαβόητη περίπτωση είναι ένα αποτυχημένο σχέδιο για την προμήθεια του Λίβυου πολέμαρχου Χαλίφα Χάφταρ με μια αερομεταφερόμενη ελίτ μονάδα ικανή να απαγάγει στόχους υψηλής αξίας, την περίοδο 2019-2020. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που είδε το Reuters, το σχέδιο φέρεται να προωθήθηκε από τον Έρικ Πρινς, ιδρυτή της διαβόητης και πλέον ανενεργής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Blackwater και αδελφό της τότε Υπουργού Παιδείας του Τραμπ, ενώ υλοποιήθηκε από την εταιρεία Lancastar6, μια ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η φερόμενη εμπλοκή του Πρινς θα απαιτούσε άδεια εξαγωγής όπλων από τις ΗΠΑ, καθώς φέρεται ότι μεσολάβησε για τη μεταφορά όπλων σε μια εμπόλεμη ζώνη στην οποία έχει επιβληθεί εμπάργκο. Οι δικηγόροι του Πρινς αρνήθηκαν οποιαδήποτε εμπλοκή.
Έπειτα, υπήρξε η αποτυχημένη Επιχείρηση Gideon, κατά την οποία μια ομάδα βετεράνων των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ και Βενεζουελάνων αντικαθεστωτικών επιχείρησε να ανατρέψει το καθεστώς Μαδούρο το 2020. Η επιχείρηση κατέληξε σε θεαματική αποτυχία με συλλήψεις των συμμετεχόντων, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών εργολάβων.
Ο ιδρυτής της εμπλεκόμενης ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας, Silvercorp USA, ισχυρίστηκε ότι είχε υποστήριξη από τη διοίκηση Τραμπ, αν και η κυβέρνηση των ΗΠΑ το αρνήθηκε κατηγορηματικά.
Η ελκυστικότητα της χρήσης ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών σε ευαίσθητα σημεία του πλανήτη έγκειται στο γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξή τους και ότι αφήνουν σχετικά ελαφρύ αποτύπωμα. Δραστηριοποιούνται σε μια ανεπαρκώς ρυθμισμένη παγκόσμια αγορά και, σε αντίθεση με τα κράτη, μπορούν να εκμεταλλευτούν νομικά κενά και γκρίζες ζώνες.
Αλλά συχνά αποτυγχάνουν, καθώς φιλόδοξοι τυχοδιώκτες βρίσκονται σε καταστάσεις πέραν των δυνατοτήτων τους.
Αν η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα καταρρεύσει, το προσωπικό της UG Solutions θα μπορούσε γρήγορα να βρεθεί αντιμέτωπο με τον θάνατο ή την αιχμαλωσία.
Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος της απώλειας αμάχων. Ας μην ξεχνάμε τη σφαγή της Πλατείας Nisour το 2007 στο Ιράκ από την Blackwater, που άφησε πίσω της δεκάδες νεκρούς και τραυματίες.
Η χρήση ιδιωτικών στρατιωτικών εταιρειών ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής έχει κρυφά κόστη μακροπρόθεσμα. Ενθαρρύνει άλλες εταιρείες να δρουν στο σκοτάδι, να πολιτικοποιούνται και να αποφεύγουν τη λογοδοσία. Θα τροφοδοτήσει επίσης την αντίληψη ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από ανεξέλεγκτες μισθοφορικές δραστηριότητες —όπως η Επιχείρηση Gideon— ακόμη και όταν δεν εμπλέκονται. Τέλος, στέλνει το μήνυμα σε άλλα κράτη ότι οι ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες είναι ένα ολοένα και πιο αποδεκτό εργαλείο κρατικής πολιτικής.
Διαβάστε όλα τα άρθρα και τις αναλύσεις του ενθέτου «Τα οπλοστάσια της Μέσης Ανατολής» εδώ.
Η πρώτη έντυπη δημοσίευση του άρθρου έγινε στις 22 Φεβρουαρίου από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
