Ισραήλ – Παλαιστίνη –  H πιο θανατηφόρα έναρξη πολέμου από το 2000 

Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι συνολικά 34 δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους από τις 7 Οκτωβρίου σε μια τόσο περιορισμένη περιοχή. Σε αυτούς, περιλαμβάνονται τουλάχιστον 12 ανταποκριτές που σκοτώθηκαν στο πλαίσιο της εργασίας τους κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες, με δέκα από αυτούς εξαιτίας των Ισραηλινών βομβαρδισμών στη λωρίδα της Γάζας. Οι δημοσιογράφοι παγιδεύονται σε μια υπαίθρια φυλακή μήκους 40 χιλιομέτρων, εγκλωβισμένοι σε μια περιοχή που βομβαρδίζεται ακατάπαυστα, χωρίς τόσο οι ίδιοι όσο και τα γραφεία τους να αποτελούν στόχο. Στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF) μαρτυρούν τις διαστάσεις μιας τραγωδίας άνευ προηγουμένου για τη δημοσιογραφία στη Γάζα. 

Οι πόλεμοι όταν ξεκινούν είναι συχνά ιδιαίτερα θανατηφόροι, αλλά οι πρώτες δύο εβδομάδες αυτού του πολέμου είναι οι πιο θανατηφόρες από οιαδήποτε άλλη ένοπλη σύγκρουση παγκοσμίως από τις αρχές του 21^ου αιώνα.

Από το 2000, δεν έχουμε έρθει αντιμέτωποι ξανά με πόλεμο που να ξεκινά με τόση βία σε βάρος δημοσιογράφων. Η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα σε συνέχεια της σφαγής που διέπραξε η Χαμάς θα καταγραφεί στα βιβλία της ιστορίας και στα χρονικά της δημοσιογραφίας ως ένα από τα πιο σκληρά επεισόδια έναντι δημοσιογράφων, αλλά και λοιπών αμάχων. H Ισραηλινή κυβέρνηση πρέπει να αντιληφθεί ότι ο αποτροπιασμός δεν δικαιολογεί τον αποτροπιασμό. Το Κράτος του Ισραήλ θα χρειαστεί να αναλάβει την ευθύνη απέναντι στην ιστορία για τους θανάτους δημοσιογράφων πρωτοφανούς κλίμακας για τον 21ο αιώνα. Καλούμε τις Ισραηλινές αρχές να δώσουν ένα τέλος στους βομβαρδισμούς, που ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου. Αυτός ο καταστροφικός απολογισμός κηλιδώνει με αίμα μια ήδη δραματική ιστορία. Έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι δημοσιογράφοι κατά την εργασία τους  στη Μέση Ανατολή σε δύο εβδομάδες απ’ ότι στην Ουκρανία από το Φεβρουάριο του 2022 κατόπιν της Ρωσικής εισβολής. Αυτή είναι η θλιβερή πραγματικότητα ενός ζοφερού απολογισμού.

Christophe Deloire 
Γενικός Γραμματέας RSF 

Περισσότεροι ανταποκριτές έχασαν τη ζωή τους με την έναρξη του πολέμου, απ’ ότι στο Ιράκ, το Αφγανιστάν, την Υεμένη ή την Ουκρανία

Ο αριθμός των δημοσιογράφων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Πακιστάν από τις 7 έως τις 23 Οκτωβρίου υπερβαίνει τους 11 συνολικά εκείνων που σκοτώθηκαν στο πλαίσιο της εργασίας τους από τη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, με επτά από αυτούς να έχουν χάσει τη ζωή τους εντός του πρώτου μήνα από τη στιγμή που η Ρωσία εξαπέλυσε την εισβολή της. Ο αριθμός αυτός είναι επίσης μεγαλύτερος από τον αριθμό των ανταποκριτών που έχασαν τη ζωή τους κατά τις πρώτες 20 ημέρες του πολέμου στο Ιράκ το 2003 και εκείνων που σκοτώθηκαν στο Αφγανιστάν το 2001, αμέσως μετά το χτύπημα της 9/11. Από τις 11 έως τις 26 Νοεμβρίου του 2001, οκτώ δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους στο Αφγανιστάν ενώ κάλυπταν τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» της Κυβέρνησης Bush. Πιο πρόσφατα, αμέσως μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου στην Υεμένη, έξι δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν τον Απρίλιο και το Μάϊο του 2015. Έτσι, σε μόλις 15 ημέρες σχεδόν, ο αριθμός των ανταποκριτών που σκοτώθηκε στη Γάζα, το Ισραήλ και το Λίβανο ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. 

Το πιο θανατηφόρο έτος της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης από το 2000 

Εννέα Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους το 2014, μεταξύ αυτών επτά σε λιγότερο από ένα μήνα κατά τη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα. Αλλά η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης έχει αναχθεί σε μια ακόμη πιο τραγική κλίμακα. Επτά δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν σε μόλις 4 ημέρες από τις 7 έως τις 11 Οκτωβρίου. Πιο πρόσφατα, ο ραδιοφωνικός ανταποκριτής Mohammed Ali από το σταθμό Al Shabab έχασε τη ζωή του σε βομβαρδισμό στη Γάζα στις 20 Οκτωβρίου, ενώ ο διευθυντής του τηλεοπτικού καναλιού Palestine Today, Mohammad Bealouche και ο φωτορεπόρτερ Rushdi Sarraj, συνιδρυτής του πρακτορείου τύπου Ain Media και συνεργάτης πολλών μέσων ενημέρωσης, υπήρξαν θύματα στοχευμένων επιθέσεων στα σπίτια τους στις 17 και στις 23 Οκτωβρίου, σύμφωνα με πληροφορίες που συγκέντρωσε το RSF.  

Το κύμα φρίκης από την υφιστάμενη, εξαιρετικά βίαιη σύγκρουση έγινε αισθητό και στην υπόλοιπη περιοχή. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Ισραήλ και της Παλαιστίνης από το 2000, δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους κατά την ίδια χρονική περίοδο σε εδάφη του Λιβάνου, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Δύο δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν επίσης εκτός της Γάζας: ο Roee Idan, φοτορεπόρτερ του Ynet, που σκοτώθηκε από τη Χαμάς ενώ κινηματογραφούσε έξω από το σπίτι του στις 7 Οκτωβρίου και ο Issam Abdallah, Λιβανέζος δημοσιογράφος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, ο οποίος υπήρξε θύμα κατά τη διάρκεια αναμετάδοσης στα σύνορα Λιβάνου – Ισραήλ στις 13 Οκτωβρίου. 

Οι πιο επικίνδυνες χώρες για τους δημοσιογράφους

Οι μισοί σχεδόν (45%) από τους δημοσιογράφους που έχασαν τη ζωή τους σε όλο τον κόσμο από το 2000, υπήρξαν θύματα σε επτά χώρες που βρίσκονταν σε πόλεμο: το Ιράκ, τη Συρία, το Αφγανιστά, τη Σομαλία, το Ισραήλ / Παλαιστίνη και την Υεμένη. 

Το Ιράκ και η Συρία κατέχουν την υψηλότερη θέση με τις πιο επικίνδυνες χώρες για τα μέσα ενημέρωσης. 

Με συνολικά 582 δημοσιογράφους να έχουν χάσει τη ζωή τους από το 2000, αυτά τα δύο αιματοβαμμένα κράτη αντιπροσωπεύουν ποσοστό άνω του 1/3 των δημοσιογράφων που έχουν υπάρξει θύματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, 43 δημοσιογράφοι σκοτώθηκαν στην Παλαιστίνη και πέντε στο Ισραήλ, καθιστώντας αυτήν τη ζώνη σύγκρουσης την πέμπτη πιο θανατηφόρα στον κόσμο για τα μέσα ενημέρωσης, από άποψη δημοσιογράφων που έχασαν τη ζωή τους στο πλαίσιο της εργασίας τους. 

Ο ιδιαίτερα επικίνδυνος χαρακτήρας του επαγγέλματος του πολεμικού ανταποκριτή επιβεβαιώθηκε από τα στοιχεία για το 2023. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αναλογία των επαγγελματιών των μέσων μαζικής ενημέρωσης που έχασαν τη ζωή τους σε εμπόλεμες περιοχές αυξήθηκε από 32,8% το 2022 σε 43,2% τους πρώτους δέκα μήνες του 2023. Από τις αρχές του έτους, 16 από τους 37 δημοσιογράφους που υπήρξαν θύματα στο πλαίσιο της εργασίας τους, έχασαν τη ζωή τους ενώ κάλυπταν ζώνες συγκρούσεων.