Πόσο ανθεκτική είναι τελικά η Gen Z; Ποιες είναι οι καθημερινές προκλήσεις που καλείται να διαχειριστεί και πώς τις αποτυπώνει μέσα από τη δική της ματιά;
Σε αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει το podcast Gen Z & Resilience, μια νέα σειρά που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας του iMEdD με το Εργαστήριο Διαφήμισης και Δημοσίων Σχέσεων (ADandPRLab) του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Πάντειου Πανεπιστημίου. Η πρωτοβουλία έδωσε την ευκαιρία σε φοιτητές και φοιτήτριες να αναλάβουν ρόλο ερευνητών και δημιουργών περιεχομένου, εξερευνώντας σε 20 επεισόδια τις προκλήσεις και την ψυχοσύνθεση της γενιάς τους. Μέσα από τις φωνές των φοιτητών και φοιτητριών αναδεικνύονται κρίσιμα ζητήματα: από την ψυχική υγεία και τις σύγχρονες σχέσεις μέχρι τη διαχείριση του μίσους στα social media και την εργασιακή αβεβαιότητα.
Πώς το νεανικό κοινό αλλάζει τις ειδήσεις
Στο TEDx Patras, η Mitali Mukherjee υπογράμμισε την απομάκρυνση των νέων από τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς, παροτρύνοντάς τα ΜΜΕ να προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη.
Η Μπέττυ Τσακαρέστου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και Διευθύντρια του ADandPRLab, εξηγεί τη φιλοσοφία πίσω από τη θεματική επιλογή:
«Τη Gen Z θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε επίσης GenR – Generation Resilience και GenS – Generation Sustainability. Σημείο εκκίνησης ήταν οι μελέτες και οι αναφορές της UNESCO “Empowering next generations for a more Resilient Future”, καθώς και η ίδια η ανάγκη της Gen Z να διαμορφώσει όρους βιωσιμότητας και ασφάλειας για τις κοινότητές της».
Η παραγωγή των podcast λειτούργησε ως μια «άσκηση και εμπειρία προσωπικού αναστοχασμού», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η κ.Τσακαρέστου, όπου η ερευνητική διαδικασία, η επαφή με ειδικούς και οι ομαδικές συζητήσεις ενίσχυσαν τη συλλογική κατανόηση της έννοιας της ανθεκτικότητας.
Ο Σταύρος Καπερώνης, Επίκουρος Καθηγητής και συνυπεύθυνος στο ADandPRLab, αναδεικνύει τη σημασία της βιωματικής εμπλοκής των φοιτητών:
«Οι φοιτητές έπρεπε να δουλέψουν σε πραγματικές συνθήκες παραγωγής, να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στη διαδικασία της αφήγησης και της τεχνικής επεξεργασίας. Η συμμετοχή τους σε ένα εργασιακό περιβάλλον με επαγγελματίες τούς βοήθησε να αποκτήσουν δεξιότητες προσαρμοστικότητας και επιμονής.»
Το iMEdD υποστήριξε την προσπάθεια παρέχοντας εργαλεία και μεθοδολογίες επαγγελματικής ηχητικής παραγωγής και δημοσιογραφικού storytelling. Όπως επισημαίνει η κ. Τσακαρέστου:
«Το podcast storytelling είναι ένα πεδίο συνάντησης: της επικοινωνίας, της δημοσιογραφίας, των δημοσίων σχέσεων και της τεχνολογίας».
Οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν όχι μόνο τεχνικές δεξιότητες, αλλά και προσωπικές: ικανότητα ακρόασης, αναθεώρησης, συνεργασίας και ενσυναίσθησης.
«Σε επαγγελματικό επίπεδο, ανέπτυξαν δεξιότητες αφήγησης, ηχητικής επεξεργασίας και δημοσιογραφικής δεοντολογίας», προσθέτει ο κ.Καπερώνης. «Σε προσωπικό επίπεδο, έμαθαν να δουλεύουν σε ομάδες και να διαχειρίζονται προθεσμίες.»
Η επιλογή του podcast ως εκπαιδευτικού εργαλείου αποδείχθηκε καθοριστική. Όπως εξηγεί η κ. Τσακαρέστου:
«Η δύναμη του podcasting είναι ότι επιτρέπει στους δημιουργούς και τους ακροατές να διερευνήσουν ζητήματα που τους αφορούν, να στοχαστούν και να αποκτήσουν ανεξάρτητη σκέψη και κρίση, ενώ παραμένουν κοινωνικά συνδεδεμένοι.»
Η συνεργασία ανάμεσα στο ADandPRLab και το iMEdD συνεχίζεται πλέον για τρίτη χρονιά, αποτελώντας φωτεινό παράδειγμα του πώς η δημοσιογραφία, η εκπαίδευση και η νέα γενιά μπορούν να δημιουργήσουν μαζί αυθεντικές και ουσιαστικές αφηγήσεις.
Η σειρά Gen Z & Resilience είναι πλέον διαθέσιμη και μπορείτε να την ακούσετε στα iMEdD podcasts αλλά και σε Spotify και Apple Podcasts.
The Podcast Show 2025: 10 πράγματα που μάθαμε
Όσα είδαμε κι ακούσαμε σε μια από τις μεγαλύτερες συναντήσεις της βιομηχανίας του ήχου (και όχι μόνο) πριν λίγες μέρες στο Λονδίνο.
Οι θεματικές που επέλεξαν – Τι απασχολεί τη Gen Z;
Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες συνομίλησαν με συνομηλίκους τους, επαγγελματίες, και ειδικούς, ενώ μοιράστηκαν και τις δικές τους εμπειρίες. Τα πιο σημαντικά ζητήματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων αφορούσαν τις συνθήκες ζωής της Gen Z και την ανάγκη της για αλλαγές και προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες.
Eνδεικτικά:
Η ομάδα ADspire καταπιάστηκε με τη σχέση μεταξύ χιούμορ και ψυχικής υγείας, εστιάζοντας στον ρόλο των memes:
«Με αφορμή την αυξανόμενη χρήση των memes ως μέσο αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων, από εμάς αλλά και από τους φίλους μας, θελήσαμε να ανακαλύψουμε εάν μπορούν πραγματικά να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας μας ή αν απλώς μας προσφέρουν μια προσωρινή ανακούφιση.»
Η ομάδα 4get us not έθεσε στο επίκεντρο τη ρητορική μίσους που συχνά συναντούν οι δημιουργοί περιεχομένου στα social media:
«[…] διαλέξαμε να ασχοληθούμε με το φαινόμενο της “ρητορικής μίσους”, θέλοντας να ερευνήσουμε τον τρόπο με τον οποίο η Gen Z διαχειρίζεται αυτή την κατάσταση, “δίνοντας φωνή” σε παραγωγούς περιεχομένου που έχουν βιώσει το “hate speech” […].»
Άλλες ομάδες, όπως οι Inkspire. και DIGIFY, στράφηκαν στις καταναλωτικές συνήθειες και την αγωνία για το επαγγελματικό μέλλον:
Inkspire.: «Επιλέξαμε ως θεματική μας την υπερκατανάλωση, αφού είναι μέρος της καθημερινότητάς μας και πρόβλημα της γενιάς μας το οποίο μας αφορά και επηρεάζει άμεσα τη ζωή μας.»
DIGIFY: «Η θεματική προέκυψε φυσικά από τις δικές μας ανησυχίες ως Gen Z που ετοιμαζόμαστε να μπούμε στην αγορά εργασίας. Νιώθουμε έντονο άγχος για την επαγγελματική μας ανέλιξη και την ισορροπία μεταξύ δουλειάς και προσωπικής ζωής […].»
Η ψυχική ανθεκτικότητα συνδέθηκε και με τις προσωπικές σχέσεις και την εικόνα του σώματος. Η ομάδα NextGen ανέδειξε τις διατροφικές διαταραχές και τις επιρροές από τα social media:
«Ως ομάδα επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τις διατροφικές διαταραχές […] και συχνά συνοδεύεται από παρανοήσεις ή ακόμα και κοινωνικό στίγμα […]. Θέλαμε να συμβάλουμε στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση γύρω από το ζήτημα […].»
Παρόμοια, οι High Five Agency ασχολήθηκαν με τις επιπτώσεις των ιδανικών σχέσεων που προβάλλονται στο διαδίκτυο:
«Επιλέξαμε αυτό το θέμα γιατί η Gen Z μεγαλώνει σε έναν κόσμο όπου οι ‘τέλειες’ σχέσεις στα social media δημιουργούν μη ρεαλιστικές προσδοκίες […]. Στόχος μας είναι να ανοίξουμε μια ουσιαστική συζήτηση και να βοηθήσουμε τους ακροατές να κατανοήσουν ότι η πραγματικότητα δεν είναι πάντα όπως φαίνεται στα social media.»
Η σύγχρονη ερωτική κουλτούρα απασχόλησε τρεις διαφορετικές ομάδες:
- Οι Newave εξερεύνησαν τα “situationships”:
«Σκοπός μας ήταν να κατανοήσουμε τον λόγο που οι σχέσεις χωρίς “ταμπέλα” είναι τόσο διαδεδομένες στη Gen Z […] και να αποδομήσουμε τα στερεότυπα γύρω από τις μη συμβατικές σχέσεις […].»
- Οι Mind the G.A.P. διερωτήθηκαν:
«Είμαστε εμείς που σκοτώσαμε το φλερτ τελικά; […] Παρατηρήσαμε μια τάση των ανθρώπων για αποστασιοποίηση και προσκόλληση στις επιφανειακές και εφήμερες επαφές […].»
- Οι Innovox Agency επέλεξαν το θέμα της “Hookup Culture”:
«[…] Η επιθυμία να κατανοήσουμε τις ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις αυτής της κουλτούρας […] μας ώθησαν στο να ερευνήσουμε το συγκεκριμένο ζήτημα […].»
Οι Floating Clouds εμπνεύστηκαν από το deinfluencing trend και ανέδειξαν τις πιέσεις που προέρχονται από την καλλιέργεια υπερκαταναλωτισμού στα social media:
«Έτσι, καταλήξαμε στην απόφαση να θίξουμε το ζήτημα της ψυχικής ανθεκτικότητας έναντι στις ζημιογόνες επιρροές των τάσεων και του υπερκαταναλωτισμού που προωθούνται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.»
Η προσεκτική επιλογή μουσικής, ο ειλικρινής τόνος, οι προσωπικές ιστορίες, αλλά και οι πρωτότυπες αφηγηματικές φόρμες – όπως η «συνέντευξη» με την τεχνητή νοημοσύνη ή οι καθοδηγούμενοι διαλογισμοί – ήταν μερικές από τις τεχνικές που επέλεξαν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες ώστε να κρατήσουν το ενδιαφέρον των ακροατών.
Οι ίδιοι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες περιέγραψαν τη δημιουργία των podcast τους ως μια «διαδρομή» — όχι πάντα ευθεία ή εύκολη. Από «rollercoaster» και «δημιουργικό χαμό» μέχρι «step by step» και «το Γιοφύρι της Άρτας», μίλησαν για μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις, μαθήματα και προσωπική εξέλιξη. Άλλοι τη βίωσαν ως «προσωπικό στοίχημα» ή εργαλείο ευαισθητοποίησης για ζητήματα που τους αφορούν, ενώ κάποιοι εστίασαν στη μεταμορφωτική δύναμη της δημιουργίας και την ανάγκη για αυθεντικότητα στη φωνή της Gen Z.
