Το πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύθηκε από το Correctiv στα γερμανικά στις 13/10/2023 και αναδημοσιεύθηκε από το iMEdD κατόπιν άδειας. Η αναδημοσίευση του απαιτεί άδεια από τον εκδότη.
Μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, κυκλοφορεί στο διαδίκτυο ένα βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας. Όμως το βίντεο δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια πανηγυρισμών οπαδών ποδοσφαίρου στην Αλγερία.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ
Ένα βίντεο δείχνει ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη να βομβαρδίζουν στόχους στη Λωρίδα της Γάζας.
Διατυπώθηκε από: Αναρτήσεις σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
Ημερομηνία: 08.10.2023
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: ΛΑΘΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟ
Σχετικά με αυτή την αξιολόγηση
Λάθος πλαίσιο. Το βίντεο υπάρχει τουλάχιστον από τον Ιούλιο του 2023 και δεν δείχνει τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά οπαδούς ποδοσφαίρου στο Αλγέρι της Αλγερίας.
Μετά την επίθεση της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς σε διάφορους στόχους στο Ισραήλ, ένα βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει το Ισραήλ να επιτίθεται στη Λωρίδα της Γάζας με μαχητικά αεροσκάφη διαδίδεται στις γερμανόφωνες χώρες, αλλά και διεθνώς στο TikΤok, το Telegram και το X (πρώην Twitter). Τα πλάνα τραβήχτηκαν σε ένα πολυώροφο κτίριο και δείχνουν τον κόκκινο καπνισμένο νυχτερινό ουρανό μιας πόλης, ενώ ακούγονται κρότοι. «Η Λωρίδα της Γάζας απόψε μετά από ισραηλινές επιθέσεις», γράφει για παράδειγμα μια ανάρτηση στο Telegram στο κανάλι News from Russia, γνωστό για την παραπληροφόρηση. «Ισραηλινά μαχητικά βομβαρδίζουν στόχους στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας», γράφει ένας χρήστης στο X.
Το πλαίσιο όμως είναι εντελώς διαφορετικό: Το βίντεο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από τον Ιούλιο του 2023. Σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε να πρόκειται για πανηγυρισμούς νίκης οπαδών της αλγερινής ποδοσφαιρικής ομάδας CR Belouizdad στην πρωτεύουσα της χώρας, το Αλγέρι.
Το βίντεο έχει δημοσιευτεί στο Youtube ήδη από τον Ιούλιο του 2023
Στα κοινωνικά δίκτυα, οι αναρτήσεις- για παράδειγμα στο Χ- αναφέρονται σε βίντεο που δείχνουν οπαδούς της CR Belouizdad να πανηγυρίζουν το πρωτάθλημα Αλγερίας στους δρόμους του Αλγερίου τον Αύγουστο του 2020. Δεν πρόκειται μεν για τις ίδιες λήψεις με αυτές που διαδίδονται σήμερα. Αλλά η ισπανική συντακτική ομάδα fact-checking Newtral βρήκε το βίντεο που διαδίδεται σήμερα στο Youtube – με ημερομηνία 16 Ιουλίου 2023. Στην περιγραφή του βίντεο γράφει απλώς «CRB», που ταιριάζει στη συντομογραφία της CR Belouizdad:
Στο διαδίκτυο υπάρχουν εδώ και χρόνια βίντεο με τους οπαδούς της Belouizdad να πανηγυρίζουν στους δρόμους του Αλγερίου με βεγγαλικά.
Οι οπαδοί της ποδοσφαιρικής ομάδας Belouizdad είναι εδώ και χρόνια γνωστό ότι πανηγυρίζουν στους δρόμους του Αλγερίου με βεγγαλικά και φωτοβολίδες, καλύπτοντας ολόκληρους δρόμους με κόκκινο καπνό. Τέτοια βίντεο από περασμένα χρόνια μπορεί να υπάρχουν στο Facebook, το Instagram ή το YouTube, για παράδειγμα, και μοιάζουν πολύ με τις σκηνές από το βίντεο που κυκλοφορεί σήμερα.
Στο ότι το βίντεο δεν δείχνει πραγματικές επιθέσεις με ρουκέτες στη Γάζα συνηγορεί επίσης το γεγονός ότι οι ήχοι στο βίντεο και οι εικόνες ταιριάζουν με πυροτεχνήματα, όπως δείχνουν, για παράδειγμα, αυτά τα στιγμιότυπα των πυροτεχνημάτων:
Τα κόκκινα σύννεφα καπνού στις στέγες των σπιτιών ταιριάζουν με οπαδούς της Belouizdad που πανηγυρίζουν εκεί με βεγγαλικά.
Στο βίντεο που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή, φαίνεται σαν να καίγονται στέγες – κάτι που επίσης ταιριάζει με τη συμπεριφορά των οπαδών της Belouizdad: φαίνονται επανειλημμένα σε βίντεο επάνω σε στέγες σπιτιών με βεγγαλικά, για παράδειγμα εδώ και εδώ τον Ιούλιο του 2023:
Στο ίδιο συμπέρασμα- ότι το βίντεο δεν δείχνει ισραηλινή επίθεση- καταλήγουν επίσης, για παράδειγμα, ο αμερικανικός οργανισμός fact-checking Lead Stories και η ινδική συντακτική ομάδα fact-checking Boom.
Μπορείτε να βρείτε όλα τα fact checks σχετικά με τις ψευδείς αναφορές και τις φήμες που ακολούθησαν την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς εδώ.
Credits:
Κείμενο: Uschi Jonas
Copy editing: Steffen Kutzner, Sophie Timmermann