Τι φτάνει στο κοινό σχετικά με την κοινοβουλευτική λήψη αποφάσεων στην Ευρώπη;

Τι είναι αυτό που μπορεί να λείπει;

Από την έρευνά μας προέκυψε ότι τα δύο πιο συνηθισμένα πράγματα που λείπουν είναι αρχεία ψηφοφοριών και αρχεία πρακτικών των επιτροπών. Όσον αφορά τις ψηφοφορίες, η ονομαστική κλήση και η χρήση μηχανημάτων που καταγράφουν τον τρόπο που ψήφισε κάθε μέλος του Κοινοβουλίου, δεν χρησιμοποιούνται πολύ συχνά. Ο πρωταρχικός και λιγότερο συνήθης λόγος για αυτό είναι ότι οι κανόνες για κάποιες πολιτικές απαιτούν να διεξάγεται η ψηφοφορία ανώνυμα. Υπάρχουν μεικτά συστήματα, όπως της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας, καθώς και εν μέρει του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου η ψηφοφορία πραγματοποιείται συνήθως μέσω μηχανημάτων, αλλά σε κάποιους τομείς, όπως είναι οι αποφάσεις σχετικά με διορισμούς, απαιτούν μυστική ψηφοφορία. Υπάρχουν μερικές ακόμη χώρες όπου η ψηφοφορία είναι ανώνυμη, αλλά μόνον σε ειδικές περιπτώσεις. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η πιο κοινή αιτία που δεν υφίστανται αρχεία ψηφοφορίας είναι ότι οι πολιτικές συνελεύσεις χρησιμοποιούν κάποιες παραδοσιακές μεθόδους, όπως είναι η ανάταση του χειρός, η έγερση ή η φωνή, οι οποίες δεν καταγράφονται. Τελευταία, ολοένα και περισσότερες χώρες προσπαθούν να καταργήσουν σταδιακά τις κλασικές μεθόδους ψηφοφορίας, αλλά σύμφωνα με μια έκθεση για το 2012, εξακολουθούν να υφίστανται και να χρησιμοποιούνται έστω και περιστασιακά τα ψηφοδέλτια, η ανάταση χειρός, η ψηφοφορία μέσω φωνής και μέσω έγερσης. Ακόμη κι όταν καταγράφονται οι ψήφοι, όπως συμβαίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΜΚΟ εξακολουθούν να αισθάνονται την ανάγκη για τη δημιουργία μιας πιο προσβάσιμης μορφής αρχείων ψηφοφοριών, καθώς η πρόσβαση στα επίσημα αρχεία είναι δύσκολη. Για παράδειγμα, προσπαθήσαμε να μελετήσουμε τα αρχεία της Ιταλίας, μιας χώρας που έχει μεταβεί με επιτυχία από τη χρήση απαρχαιωμένων μεθόδων στη λειτουργία σχεδόν εξολοκλήρου ψηφιακά, αλλά μετά από ώρες αναζήτησης, δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε τη θέση των αρχείων στις κυβερνητικές ιστοσελίδες τους, θέμα που αποτελεί από μόνο του πρόβλημα.

Ενώ οι σύνοδοι ολομέλειας μεταδίδονται σχεδόν παντού, το αντίθετο ή σχεδόν το αντίθετο συμβαίνει με τις συνεδριάσεις των επιτροπών. Καταλήξαμε σε μόνον πέντε χώρες, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Δανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, όπου οι επιτροπές καταγράφονται με την ίδια ακριβώς συχνότητα και ποιότητα με εκείνη των ολομελειών. Σε πολλές άλλες χώρες, κάποιες συνεδριάσεις επιτροπών μπορεί να είναι δημόσιες, αλλά δεν απομαγνητοφωνούνται, ενώ σε κάποιες άλλες χώρες μόνον κάποιες ειδικές συνεδριάσεις είναι δημόσιες, αν και συντάσσονται εκθέσεις, ακόμη κι αν δεν είναι λεπτομερείς. Αλλά το γενικό συμπέρασμα είναι ότι απαιτείται υπερβολική εξοικείωση για να παρακολουθήσει κανείς το πού και το πώς μπορεί να ασχοληθεί με τη δραστηριότητα των επιτροπών και των κρίσιμων φορέων που ασχολούνται με την έγκριση και τροποποίηση της νομοθεσίας, γεγονός που μειώνει τη διαφάνεια.

Άλλη μια σειρά δυσλειτουργιών που εντοπίσαμε αφορά συγκεκριμένους κυβερνητικούς ιστότοπους. Αναφερθήκαμε ήδη παραπάνω στις προσπάθειές μας με τον Ιταλικό ιστότοπο, αλλά αυτός απέχει πολύ από τα χειρότερα που είδαμε. Ο Ουγγρικός ιστότοπος, παραδείγματος χάρη, βγάζει μηνύματα σφάλματος όταν προσπαθήσαμε να επισκεφτούμε ζωντανές αναμεταδόσεις και επί του παρόντος, ο αρχικός ιστότοπος εμφανίζει ένα μήνυμα που προτρέπει τους χρήστες να χρησιμοποιήσουν τον Firefox για να δουλέψει καλύτερα το σύστημα, ενώ υπάρχει ένας εναλλακτικός σύνδεσμος στην περίπτωση όπου ο Firefox δεν λειτουργήσει. Προς υπεράσπιση της Ουγγαρίας, προσφέρεται επίσης ζωντανή διαδικτυακή μετάδοση στο YouTube και δεν είναι επουδενί η μοναδική χώρα με δυσλειτουργικό ή βασιζόμενο εξολοκλήρου στο YouTube σύστημα.

Το τελευταίο θέμα που προέκυψε με την Ουγγαρία, φαίνεται ότι αποτελεί καθολικό πρόβλημα σε όλες σχεδόν τις χώρες: ήτοι, η Αγγλική έκδοση των ιστότοπων. Το περιεχόμενο στα Αγγλικά είναι σχεδόν πάντα σημαντικά πιο μικρό σε όγκο από το περιεχόμενο στη μητρική γλώσσα. Προφανώς, αυτό μπορεί να ξεπεραστεί με τη χρήση λογισμικού μετάφρασης στους ιστοτόπους στη μητρική γλώσσα, αλλά εάν κάποιος επισκεφθεί αφελώς την Αγγλική έκδοση, ενδέχεται να του διαφύγει περιεχόμενο ή και να λάβει τελείως διαφορετικό περιεχόμενο.

Σε γενικές γραμμές, ενώ τα κοινοβούλια σε ολόκληρο τον κόσμο προσπαθούν να επιδεικνύουν διαφάνεια, ενδέχεται συχνά να κάνουν κάπως δύσκολη τη ζωή όσων επιθυμούν να ασχοληθούν με το έργο τους. Οι εύχρηστες και φιλικές προς τη χρήση ιστοσελίδες αυτές καθαυτές μπορούν να προάγουν τη συμμετοχή των πολιτών, να εξοικονομήσουν χρόνο, χρήμα και προσπάθεια για τους δημοσιογράφους και τους ερευνητές και να προσφέρουν τη δυνατότητα στον καθένα να αναζητήσει το περιεχόμενο που τον ενδιαφέρει. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι δεν αρκεί τα πράγματα να είναι προσβάσιμα στο κοινό από τεχνικής άποψης, εφόσον κανένας λογικός άνθρωπος δεν θα μπορούσε ποτέ να καταφέρει να βρει πού και τι είναι διαθέσιμο, με αποτέλεσμα τα εν λόγω συστήματα να αποτυγχάνουν να εξυπηρετήσουν το σκοπό τους.