Crisis Reporting Resource

Τζέισον Ρεζάιαν: Η μυστική «επιχείρηση-Αβοκάντο» και η φυλάκιση στην Τεχεράνη 

Ο πρώην ανταποκριτής της Washington Post στο Ιράν, ο οποίος πέρασε 544 ημέρες στις φυλακές Εβίν, μιλά στο iMEdD για τη σημερινή κρίση στη Μέση Ανατολή. 

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Τζέισον Ρεζάιαν, στο επεισόδιο 16 της σειράς podcast «SMALL TALK».

Στις 22 Ιουλίου 2014, ο Τζέισον Ρεζάιαν ετοιμαζόταν να φύγει από το σπίτι του στην Τεχεράνη, μαζί με τη σύζυγό του, Γεγκανέ. Βγαίνοντας από το ασανσέρ, αντίκρισαν άνδρες των μυστικών υπηρεσιών των Φρουρών της Επανάστασης να τους σημαδεύουν με όπλα. Αφού τους οδήγησαν πίσω στο σπίτι, έψαξαν ολόκληρο το διαμέρισμα κι από εκεί τους οδήγησαν κατευθείαν στη φυλακή. 

Ο κ. Ρεζάιαν, πρώην ανταποκριτής της Washington Post στο Ιράν, έμεινε φυλακισμένος για 544 ημέρες στις φυλακές Εβίν, όπου κρατούνται αντικαθεστωτικοί και διανοούμενοι. Η σύζυγός του, Γεγκανέ, η οποία ήταν ανταποκρίτρια στην Τεχεράνη για το Bloomberg News, απελευθερώθηκε μετά από τρεις μήνες στην απομόνωση. Κατά τη διάρκεια της 18μηνης κράτησής του, ο κ. Ρεζάιαν υπέστη πληθώρα ψυχολογικών πιέσεων, κάτι που ο ίδιος περιγράφει ως μορφή βασανιστηρίου. 

Ο κ. Ρεζάιαν είχε διπλή – αμερικανική και ιρανική – υπηκοότητα. Κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε, σε μια δίκη κεκλεισμένων των θυρών, το 2015, για κατασκοπεία κατά της Τεχεράνης.  

Οι ιρανικές αρχές συνέδεσαν την υπόθεσή του με μια μυστική επιχείρηση των Αμερικανών υπό την κωδική ονομασία «Αβοκάντο», που είχε στόχο την παρακολούθηση τρίτων κρατών για ζητήματα σχετικά με την πυρηνική ενέργεια, ανάμεσά τους και του Ιράν. Ο λόγος; Ο κ. Ρεζάιαν είχε ξεκινήσει έναν διαδικτυακό έρανο, μέσω της πλατφόρμας «Kickstarter», για να εισάγει στο Ιράν αβοκάντο, που μέχρι τότε δεν υπήρχε στη χώρα. Έτσι, όταν στην αλληλογραφία και τον υπολογιστή του βρέθηκαν συνομιλίες και σημειώσεις σχετικές με το αβοκάντο, συνδέθηκε με τη μυστική αμερικανική επιχείρηση.  

Στην πραγματικότητα, η κράτηση του δημοσιογράφου χρησιμοποιήθηκε από την Ισλαμική Δημοκρατία ως μέσο διπλωματικής πίεσης, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την πυρηνική συμφωνία ανάμεσα στο Ιράν, τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Τελικά, απελευθερώθηκε στις 16 Ιανουαρίου του 2016, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, και μετά από παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις Αμερικανών διπλωματών και της οικογένειας Ρεζάιαν.  

Ο Γιώργος Σχοινάς, δημοσιογράφος του iMEdD, συνάντησε τον Τζέισον Ρεζάιαν στην Περούτζια, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Δημοσιογραφίας, στα μέσα Απριλίου, πριν τη συμμετοχή του στο πάνελ με τίτλο «The new nuclear landscape: reporting on nuclear weapons and security at the dawn of a new arms race». Μίλησε για τις δύσκολες ημέρες της κράτησής του, τα αβοκάντο στο Ιράν και τον σημερινό πόλεμο στη Μέση Ανατολή.   

Ο Τζέισον Ρεζάιαν έχει δημοσιεύσει ένα βιβλίο με τίτλο «Prisoner: My 544 Days in an Iranian Prison» και ένα podcast με τίτλο «544 days», στα οποία περιγράφει με λεπτομέρεια όσα έζησε στη φυλακή και τα παρασκήνια των διαπραγματεύσεων για την απελευθέρωσή του.