Αποψη/ Σχολιο

Ας προσέχουμε τι λέμε

Σκέψεις διαφορετικών προσωπικοτήτων της δημοσιογράφιας για το τοπίο της ενημέρωσης το 2025 από το Nieman Journalism Lab.

Tο πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύτηκε από το Nieman Journalism Lab και αναδημοσιεύεται από το iMEdD κατόπιν άδειας. Η αναδημοσίευση απαιτεί άδεια από τον εκδότη. Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο εδώ.

Καθώς μπαίνουμε στο νέο έτος, οι δημοσιογράφοι πρέπει να επιδείξουμε ιδιαίτερη επαγρύπνηση όσον αφορά τις λέξεις που χρησιμοποιούμε και το κατά πόσο οι επιλογές μας υποτιμούν τη σοβαρότητα των συνθηκών που βιώνουν άλλοι άνθρωποι. Πολύ συχνά, η ανθρώπινη υπόσταση των πηγών μας υποβαθμίζεται μέσα στη βιασύνη μας να καλύψουμε το ρεπορτάζ. 

Ένας από τους τομείς που με ανησυχεί περισσότερο είναι το πώς η κυβέρνηση Τράμπ σχεδιάζει να προσεγγίσει τη μετανάστευση μετά την προεκλογική δέσμευση για απέλαση εκατομμυρίων ανθρώπων. Ήδη βλέπουμε να χρησιμοποιούνται όροι όπως «παραμεθόριο ράντσο» για να περιγράψει μια εγκατάσταση στο Τέξας που προτείνεται ως κέντρο προσωρινής κράτησης. 

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν τη γλώσσα για να δημιουργήσουν ένα χάσμα, προκειμένου να διαχωρίσουν τους ανθρώπους που η κυβέρνηση θεωρεί ότι αποτελούν απειλή. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα που οδήγησε στην καταναγκαστική κράτηση περισσότερων από 120.000 ατόμων ιαπωνικής καταγωγής. Τα δύο τρίτα των κρατουμένων ήταν Αμερικανοί πολίτες· στερήθηκαν την ελευθερία τους, την περιουσία τους και τα μέσα βιοπορισμού τους. 

Δεκαετίες μετά, αυτό που συνέβη επί του εδάφους των ΗΠΑ στους συμπατριώτες μας αναφερόταν τακτικά ως «περιορισμός», συγκαλύπτοντας τα τραύματα που προκλήθηκαν διαγενεακά στις οικογένειες και επέφεραν μακροχρόνιες επιγενετικές βλάβες. Μόλις το 2022 το Associated Press επικαιροποίησε τις οδηγίες του εγχειριδίου τρόπου γραφής του (stylebook) για να επισημάνει ότι τα επαίσχυντα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν θα πρέπει να θεωρούνται περιορισμός αλλά φυλάκιση. 

Οι δημοσιογράφοι μπορεί να πέσουν στην παγίδα να παπαγαλίσουν τη γλώσσα που χρησιμοποιούν οι αξιωματούχοι, είτε πρόκειται για τις αρχές επιβολής του νόμου, τα δικαστήρια, τους πολιτικούς, τους ακαδημαϊκούς ή τους ειδικούς. Είναι σημαντικό να αφιερώσουμε χρόνο για να σκεφτούμε τις αποχρώσεις των λέξεων που χρησιμοποιούμε στην κάλυψή μας (και αυτών που επιλέγουμε να παραλείψουμε). Η αντιγραφή «επίσημων» διατυπώσεων χωρίς την παράθεση περαιτέρω πλαισίου μπορεί ακούσια να προωθήσει μια μονόπλευρη οπτική. 

Υπάρχουν πολλαπλές πηγές που μας βοηθούν να διαχειριστούμε θέματα με τα οποία ενδέχεται να μην είμαστε εξοικειωμένοι· όπως το Language Project του Marshall Project για οδηγίες σχετικά με το πώς να αναφερόμαστε στο σωφρονιστικό σύστημα και το Street Sense ‘s Homeless Crisis Reporting Project. Το Language, Please προσφέρει μια επισκόπηση για μια σειρά θεμάτων που απαιτούν μεγαλύτερη ευαισθησία και επιείκεια στην ειδησεογραφική κάλυψη. 

Αν μπούμε στο 2025 χωρίς να εφαρμόσουμε κριτική σκέψη σχετικά με το πώς οι λέξεις που χρησιμοποιούμε έχουν τη δύναμη να φωτίζουν –και να συσκοτίζουν– τότε έχουμε αποτύχει σε ένα βασικό καθήκον μας ως δημοσιογράφοι: να ενημερώνουμε το κοινό με ακριβείς πληροφορίες. Και ακρίβεια σημαίνει να αναγνωρίζουμε την αξιοπρέπεια των ανθρώπων για τους οποίους μιλάμε στα ρεπορτάζ μας. 

Η Doris Truong είναι ειδική στη δημοσιογραφική ενσωμάτωση, διαμεσολαβήτρια, παρουσιάστρια και σύμβουλος. 

Βρείτε μια επιλογή από τις προβλέψεις του Nieman Journalism Lab για τη δημοσιογραφία το 2025 εδώ.