Ο πολιτικός επιστήμονας Λευτέρης Κουσούλης* σχολιάζει τον προεκλογικό λόγο που αρθρώθηκε πριν από τις διπλές εκλογές του 2023.
Αφού ο λόγος είναι το πυρομαχικό της πολιτικής σύγκρουσης και όλα με όπλο τον λόγο και εκφράζονται και κατανοούνται, ο πολιτικός λόγος των πρωταγωνιστών των διπλών εκλογών του 2023 μας δίνει τις απαντήσεις για το αποτέλεσμα της αναμέτρησης.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο πολιτικός λόγος κατά την εκάστοτε προεκλογική περίοδο ξεδιπλώνεται μέσα σε ένα ήδη διαμορφωμένο πολιτικό περιβάλλον, σε μια ατμόσφαιρα που προϋπάρχει, η οποία ευνοεί και καθιστά αποδοτικές (ή το αντίθετο) πολιτικές στρατηγικές και επιλογές. Ο πολιτικός λόγος έχει «προηγηθεί» των εκλογών.
Μια ηπιότητα στον λόγο χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη διπλή εκλογή, ενδιαφέρουσα ηπιότητα, αφού κατέστησε την προεκλογική περίοδο περισσότερο «διδακτική», χωρίς η ένταση, η πόλωση και οι λαϊκιστικοί παροξυσμοί να αποτελούν εμπόδια στην ανάπτυξη μιας στρατηγικής.
Πραγματιστικός ήταν ο λόγος του Κυριάκου Μητσοτάκη. Με την ασφάλεια του προβαδίσματος και την πολιτική αδυναμία του κύριου αντιπάλου του να διαμορφώσει εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέπτυξε έναν πειστικό πολιτικό λόγο, κυβερνητικό, προσγειωμένο, εύληπτο, απλό, κατανοητό, άρτια οργανωμένο ως «προϊόν» και επαρκώς τεχνικά υποστηριζόμενο. Μέσα στον θετικό λόγο της πρώτης εκλογής σημαίνουσα θέση κατείχε η επίκληση του φόβου, με αναφορά στο κυβερνητικό παρελθόν του κύριου αντιπάλου του. Μια απουσία συναισθηματισμού υπέρ του συγκεκριμένου, του πραγματιστικού, σημειώθηκε σε αυτό το σύνολο της παρουσίας.
Αμήχανος ήταν ο λόγος του Αλέξη Τσίπρα: Περιορισμένα προγραμματικός, ελάχιστα συναισθηματικός, διασπασμένος, χωρίς εσωτερική πολιτική ενότητα. Η απουσία κυβερνητικού σχεδίου αποδυναμώνει και τον κριτικό λόγο και τη δυνατότητα ανάπτυξης μιας πειστικής λογογραφίας, με μηνύματα γενικά και αόριστα, μάλλον ιδεολογικού τύπου (Δικαιοσύνη παντού) πάρα πραγματιστικού τύπου, αναντίστοιχα με την πολιτική στιγμή που ο πολιτικός λόγος του αντιπάλου καθολικά καθόρισε.
Λόγος «ανάμνησης» ήταν ο λόγος του Νίκου Ανδρουλάκη. Η επιμονή στο παρελθόν και τις ένδοξες στιγμές του ΠΑΣΟΚ υπήρξε το υπόστρωμα του λόγου του, ο οποίος είχε δειλά στοιχεία πραγματισμού. Απόπειρα υπέρ του συγκεκριμένου και πραγματικού υπήρξε, με μια επιμονή και μια έμφαση ιδιαίτερα σε κοινωνικά στρώματα, όπως οι αγρότες, παραδοσιακά φιλικά προς το ΠΑΣΟΚ.
*Ο Λεύτερης Κουσούλης υπήρξε σύμβουλος πολιτικής στρατηγικής και επικοινωνίας.
Τα άρθρα γνώμης και σχολιασμού που δημοσιεύονται στο iMEdD Lab αντιπροσωπεύουν τους/τις συγγραφείς τους και δεν απηχούν απαραιτήτως τις απόψεις του iMEdD. Oι συγγραφείς εκφράζονται ελεύθερα, χωρίς καθοδήγηση ή παρεμβάσεις.