Θεματα

Συμβουλές ασφαλείας για δημοσιογράφους που καλύπτουν τον πόλεμο στη Γάζα 

Το πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) σε συνεργασία με το Συνδικάτο Παλαιστινίων Δημοσιογράφων (PJS) στις 16/10/2023 και αναδημοσιεύθηκε από το iMEdD κατόπιν άδειας. Η αναδημοσίευση του απαιτεί άδεια από τον εκδότη.

Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) σε συνεργασία με το Συνδικάτο Παλαιστινίων Δημοσιογράφων (PJS) εξέδωσαν από κοινού μια σειρά από συμβουλές ασφαλείας για δημοσιογράφους που καλύπτουν τον πόλεμο στη Γάζα.

Αποποίηση ευθύνης 


Οι συμβουλές που παρέχονται στο παρόν έγγραφο δεν εγγυώνται την προστασία έναντι των απειλών στο πεδίο. Βοηθούν στην αξιολόγηση της κατάστασης και στην κατάλληλη αντίδραση με βάση τις εκάστοτε περιστάσεις. Οι συστάσεις δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση τις πληροφορίες που παρέχονται σε τοπικό επίπεδο. Η ΔΟΔ δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη που προκύπτει από τη χρήση αυτού του συμβουλευτικού εγγράφου ασφάλειας.

Ανάλυση συγκρούσεων 


Ο κεντρικός πυρήνας μιας εισβολής είναι η στρατιωτική επίθεση, η οποία συνήθως περιλαμβάνει εκτεταμένη κινητοποίηση από ξηράς, αέρος ή/και θαλάσσης. Υπάρχουν διαφορετικές μέθοδοι εισβολής και τα επιχειρήματα υπέρ και κατά της κάθε μίας εξαρτώνται από παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση, οι καιρικές συνθήκες και ο επιχειρησιακός αμυντικός ρυθμός. 


Ιστορικά, στη διάρκεια μιας εισβολής, η συνήθης μέθοδος επίθεσης περιλαμβάνει χερσαίες επιχειρήσεις, συνοδευόμενες από παρατεταμένο αεροπορικό βομβαρδισμό και βομβαρδισμό πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί η ανάπτυξη του πεζικού. Πρόκειται για μια συνήθη τακτική σε κάθε χερσαία εισβολή με στόχο την καταστροφή της άμυνας και την αποδόμηση του ηθικού των αντίπαλων στρατευμάτων.  

Η χερσαία εισβολή περιλαμβάνει την είσοδο ενόπλων δυνάμεων σε μια περιοχή μέσω συνοριακών διαβάσεων. Σε περιοχές όπως η Γάζα, η κίνηση αυτή πραγματοποιείται αρχικά με αργούς ρυθμούς και ενδέχεται να προσβληθεί από ασύμμετρες δυνάμεις. Στη διάρκεια θαλάσσιων εισβολών, γίνεται συχνά χρήση αποβατικών σκαφών, ειδικών σκαφών εφόδου ή φουσκωτών σκαφών που συνήθως οδηγούν σε υψηλά ποσοστά θανάτων. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα εισβολής από αέρος με τη χρήση αλεξιπτωτιστών ελεύθερης πτώσης ή στατικής γραμμής και/ή επιθετικών ελικοπτέρων, συνοδευόμενων από ελικόπτερα εναέριας μεταφοράς για τη γρήγορη μεταφορά στρατευμάτων στις περιοχές-στόχους. 

Στη συνέχεια, οι δυνάμεις εισβολής ενδέχεται να πραγματοποιήσουν χερσαία επίθεση χρησιμοποιώντας τακτικές εμπλοκής ή περιορισμού για τη χωροθέτηση του εδάφους σε τμήματα ή περιοχές. Η προέλαση συνεχίζεται μόνο μετά την επιτυχή εξασφάλιση ενός τμήματος. Ακολούθως, οι δυνάμεις θα κινηθούν με τακτικό σχηματισμό προς το επόμενο τμήμα της επικράτειας, αφού εξασφαλίσουν πρώτα μια στρατηγική αμυντική πλατφόρμα. 

Μια άλλη επιλογή είναι η επίθεση από πολλαπλές τοποθεσίες κατά μήκος των συνόρων ή από θαλάσσης. Η μέχρι στιγμής απουσία εισβολής χερσαίων στρατιωτικών τμημάτων υποδηλώνει πιθανότατα ενδελεχή σχεδιασμό, γεγονός που αφορά στην ετοιμότητα για ευελιξία κινήσεων και προσαρμοστικότητα στη στόχευση πολλαπλών τοποθεσιών.

OBUA (ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ) / FIBUA (ΜΑΧΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ)


Ο “LASHAB” (πόλεμος σε αστικό ιστό) των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF) συνήθως περιλαμβάνει τη χρήση βαριά τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού, τεθωρακισμένων μπουλντόζων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την παροχή πληροφοριών και μονάδων πεζικού υποστήριξης. Σε αυτό το επιχειρησιακό περιβάλλον, τα ψηλά κτίρια, τα στενά σοκάκια, οι δρόμοι, οι αποχετευτικές σήραγγες και οι στρατηγικές θέσεις των τούνελ θα ευνοήσουν αρχικά τους αμυνόμενους, οι οποίοι θα επιστρατεύσουν ελεύθερους σκοπευτές και θα στήσουν ενέδρες με μικρές ομάδες. Αυτό θα δυσχεράνει την κίνηση των δυνάμεων εισβολής, καθώς θα οδηγήσει σε μικρής κλίμακας εμπλοκές που θα είναι διασκορπισμένες σε πολλαπλές τοποθεσίες και βασισμένες σε κινήσεις των στρατευμάτων. Ταυτόχρονα, θα δημιουργήσει ένα ανασφαλές περιβάλλον για την περισυλλογή ειδήσεων.  

Οι υπηρεσίες πληροφοριών και οι αναγνωριστικές αποστολές πιθανότατα θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της στρατηγικής επίθεσης πριν από τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης. Είναι επίσης πιθανό να δρουν μυστικοί πράκτορες εντός της πόλης αυτή τη στιγμή. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ελπίζουμε ότι η διπλωματία και οι διεθνείς παρεμβάσεις θα καταφέρουν να ελαχιστοποιήσουν την απώλεια θυμάτων. Αυτό που δεν πρέπει επίσης να υποτιμούμε είναι η χρήση προηγμένης στρατιωτικής τεχνολογίας, η οποία αποτελεί τεράστια πρόκληση. Ωστόσο, σε αστικές, πυκνοκατοικημένες περιοχές, οι ανθρώπινες δεξιότητες είναι πάντα αυτές που διαδραματίζουν τον καθοριστικότερο ρόλο. Ακόμη και μετά την παύση των πολεμικών ενεργειών, η σταθεροποίηση θα είναι εξαιρετικά δύσκολη, ιδίως στο πλαίσιο μιας ασύμμετρης σύγκρουσης. Πολεμικές ενέργειες σε μικρότερη κλίμακα θα μπορούσαν να διαρκέσουν μήνες ή και χρόνια μετά την αρχική εισβολή. 


Μια άλλη τακτική προσέγγιση που πρέπει να εξεταστεί περιλαμβάνει την παρατεταμένη πολιορκία της πόλης. Με την περικύκλωσή της και τον περιορισμό της πρόσβασης σε τρόφιμα και προμήθειες (συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής βοήθειας), η πρόθεση είναι η πρόκληση λιμοκτονίας. Ταυτόχρονα, οι συνεχιζόμενοι βομβαρδισμοί θα έχουν ως αποτέλεσμα απώλειες και θανάτους, οδηγώντας ενδεχομένως σε ασθένειες και λοιμώξεις που είναι ανθεκτικές στα αντιβιοτικά. Αυτή η στρατηγική εργαλειοποίησης του περιβάλλοντος και των συνθηκών θα μπορούσε να διατηρηθεί για εβδομάδες ή και μήνες πριν από μια εισβολή, όπως συνέβαινε κατά τις μεσαιωνικές πολιορκίες κάστρων τον 12ο αιώνα. 

Σημάδια ενδεχόμενης χερσαίας εισβολής 

  • Κλιμάκωση των αεροπορικών επιδρομών ή των επιθέσεων πυροβολικού στα σημεία εισόδου της Λωρίδας της Γάζας, είτε από ξηράς, είτε από αέρος, είτε από θαλάσσης. 
  • Συγκέντρωση μεγάλου αριθμού τεθωρακισμένων οχημάτων εκτός της περιμέτρου της περιοχής. 
  • Κινητοποίηση στρατευμάτων και στρατηγική τοποθέτηση. 
  • Διακοπή των επικοινωνιών στη Γάζα – απουσία τηλεφωνικού ή ραδιοφωνικού σήματος.
  • Αύξηση της επιτήρησης από μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή οποιασδήποτε εναέριας επιτήρησης. 
  • Θαλάσσιος βομβαρδισμός από σκάφη ή και με τη χρήση πυραύλων μεγάλου βελήνεκους.
  • Έκδοση οδηγιών μετακίνησης σε προκαθορισμένες τοποθεσίες ασφαλείας προς τον τοπικό πληθυσμό. 

Ενέργειες που πρέπει να κάνετε στη διάρκεια μιας εισβολής 

  • Απομακρυνθείτε αμέσως όσο το δυνατόν περισσότερο από τις εχθροπραξίες.
  • Η διατήρηση ασφαλούς απόστασης από βαλλιστικές απειλές είναι πάντα το βέλτιστο μέτρο ασφαλείας.
  • Εντοπίστε τις οδούς διαφυγής.
  • Αποφύγετε να μετακινείστε τη νύχτα ή κατά τη διάρκεια ενεργού μάχης.
  • Εάν έχετε βρει καταφύγιο εντός κάποιας οικείας ή σε οποιοδήποτε κτίριο, αναζητήστε ένα δωμάτιο ή κάποιο υπόγειο που προσφέρει κάλυψη από αεροπορικές επιδρομές – να προτιμάτε πάντα χώρους με ανθεκτικές κατασκευές, όπως σκάλες ή γωνίες.
  • Χρησιμοποιήστε ένα στρώμα κρεβατιού για να προστατευτείτε κατά τη διάρκεια αεροπορικών επιδρομών ή βομβαρδισμών πυροβολικού.
  • Εάν έχετε βρει προστασία σε κάποιο υπόγειο ή καταφύγιο, βεβαιωθείτε ότι υπάρχει δυνατότητα διαφυγής σε περίπτωση κατάρρευσης του κτιρίου.
  • Βεβαιωθείτε ότι έχετε προμήθειες νερού και τροφίμων μακράς διαρκείας (κονσέρβες).
  • Βεβαιωθείτε ότι έχετε μαζί σας σκαπτικά εργαλεία, καθώς ενδέχεται να χρειαστεί να απεγκλωβιστείτε από μόνοι σας.
  • Έχετε άμεσα διαθέσιμο έναν πυροσβεστήρα σε περίπτωση πυρκαγιάς. 
  • Να έχετε πάντα πρόχειρο τον ιατρικό σας εξοπλισμό. 
  • Μην απομακρύνεστε από σημεία που σας παρέχουν κατάλληλη κάλυψη αν δεν βεβαιωθείτε ότι η βαλλιστική επίθεση ολοκληρώθηκε.

Περισυλλογή ειδήσεων στο πεδίο 

  • Να είστε πάντα σε ετοιμότητα και να αναλύετε συνεχώς τους ενδεχόμενους κινδύνους.
  • Προγραμματίστε εκτενώς πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε δραστηριότητας περισυλλογής ειδήσεων.
  • Αποφύγετε να φοράτε στρατιωτικό ρουχισμό ή εξοπλισμό ασφαλείας που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι είστε μαχητής.
  • Να φοράτε πάντα ρουχισμό που υποδηλώνει τη δημοσιογραφική σας ταυτότητα.
  • Να φοράτε πάντα εξοπλισμό ατομικής προστασίας.
  • Μην ρισκάρετε για ειδήσεις μικρής ή μηδενικής αξίας. 
  • Κανένα άρθρο ή φωτογραφία δεν αξίζει να διακινδυνεύσετε τη ζωή σας. 
  • Ελαχιστοποιήστε την παρουσία σας σε χώρους μαζικής συγκέντρωσης ανθρώπων, καθώς έτσι γίνεστε μέρος πιθανού στόχου.  
  • Διατηρείτε ανά πάσα στιγμή την προστατευτική κάλυψη του δημοσιογράφου.
  • Μην επιχειρήσετε να ανεβείτε σε υπερυψωμένο σημείο για να έχετε καλύτερο οπτικό πεδίο και μην ξεχωρίζετε από τον περίγυρό σας.
  • Να έχετε πάντα τη δυνατότητα κάλυψης ή εξουδετέρωσης ενδεχόμενης απειλής.

Άμεσες ενέργειες σε περίπτωση βαλλιστικής επίθεσης 

Ο κανόνας των 3 δευτερολέπτων: Επίθεση με φορητά όπλα 

  • Πέστε στο έδαφος.
  • Προσπαθήστε να μεταβείτε σε κάποιο καταφύγιο συρόμενοι στο έδαφος.

Ο κανόνας των 3 δευτερολέπτων: Επίθεση με χειροβομβίδα 

  • Πέστε στο έδαφος.
  • Βεβαιωθείτε ότι τα κάτω άκρα σας είναι στραμμένα προς την απειλή και κρατήστε τα πόδια σας ενωμένα.
  • Καλύψτε το κεφάλι σας.
  • Κρατήστε τους αγκώνες κοντά στο σώμα σας για να προστατευθούν οι μασχάλες σας.
  • Ανοίξτε το στόμα σας για να μετριάσετε τις επιπτώσεις της απότομης αύξησης της πίεσης του αέρα.
  • Μην κρατάτε την αναπνοή σας.

Ο κανόνας των 3 δευτερολέπτων: Επίθεση με βαρύ οπλισμό

  • Πέστε στο έδαφος.
  • Βεβαιωθείτε ότι τα κάτω άκρα σας είναι στραμμένα προς την απειλή και κρατήστε τα πόδια σας ενωμένα.
  • Καλύψτε το κεφάλι σας.
  • Κρατήστε τους αγκώνες κοντά στο σώμα σας για να προστατευθούν οι μασχάλες σας.
  • Ανοίξτε το στόμα σας για να μετριάσετε τις επιπτώσεις της απότομης αύξησης της πίεσης του αέρα.
  • Μην κρατάτε την αναπνοή σας. 

Βαρύς οπλισμός 


Όλμοι -Ελαφρείς, μεσαίοι και βαρείς 


Ο όλμος είναι ένα όπλο έμμεσου πυρός, το οποίο μπορεί να εκτοξεύσει βλήματα σε στόχους μικρής και μεγάλης εμβέλειας. 


Ο όλμος είναι σχετικά απλός και εύκολος στη χρήση. Ένας σύγχρονος όλμος αποτελείται από έναν σωλήνα μέσα στον οποίο ο χειριστής ρίχνει ένα βλήμα, το οποίο συνήθως είναι κάποια βόμβα. Ο σωλήνας τίθεται σε γωνία μεταξύ 45 και 85 μοιρών σε σχέση με το έδαφος, καθώς, όσο υψηλότερη είναι η γωνία, τόσο μικρότερη είναι η απόσταση βολής. 


Το βλήμα περιέχει μια ποσότητα προωθητικού υλικού. Όταν φτάσει στη βάση του σωλήνα, συναντά έναν επικρουστήρα, ο οποίος πυροδοτεί το προωθητικό υλικό και στη συνέχεια το βλήμα. Ορισμένοι όλμοι μεγαλύτερου διαμετρήματος δεν διαθέτουν σταθερό επικρουστήρα, αλλά επικρουστήρα με σπάγκο. 


Τύποι όλμων 


Οι ελαφρείς όλμοι κινούνται γρηγορότερα και είναι πιο ευέλικτοι από τους μεσαίους ή βαρείς όλμους. Αποτελεσματικό βεληνεκές 750 μέτρα. 


Τα πυρομαχικά των μεσαίων και βαρέων όλμων έχουν μεγάλο βάρος, αλλά είναι καταστροφικότερα. Αποτελεσματικό βεληνεκές 5650 μέτρα


Οι βαρείς όλμοι συνήθως απαιτούν τη χρήση οχήματος για να μεταφερθούν στο πεδίο της μάχης. Αποτελεσματικό βεληνεκές 6800 μέτρα. 

Πυροβολικό 


Τύποι και τακτικές 


Ένα βλήμα πυροβολικού μπορεί να εκτοξευθεί από άρματα μάχης και συστοιχίες εκτοξευτών πυραύλων, από μικρότερους φορητούς όλμους ή ακόμη και από οπλισμό πολεμικού πλοίου. Οι πιο συνηθισμένοι όλμοι έχουν βεληνεκές περίπου 6 χιλιομέτρων, ενώ άλλοι τύποι πυροβολικού μπορούν να έχουν εμβέλεια έως και 50 χιλιόμετρα. Όσον αφορά την τακτική, μπορούν να γίνουν βασικές διακρίσεις μεταξύ “απρόβλεπτων πυρών ή πυρών κορεσμού”, “προβλεπόμενων πυρών” και “ελεγχόμενων πυρών με εμπρόσθια παρατήρηση”. 


Απρόβλεπτα πυρά ή πυρά ομοβροντίας 


Πρόκειται για πυρά μη-ακριβείας, τα οποία πλήττουν μια περιοχή με βλήματα (ή “βόμβες διασποράς” που διασκορπίζουν εκατοντάδες μικρότερα βλήματα). Μπορεί να είναι το αποτέλεσμα σκόπιμης τακτικής – όπως τα “μπαράζ πυροβολικού” – ή του λεγόμενου “βομβαρδισμού τύπου χαλί”. 

Προβλεπόμενα πυρά 


Το πλήρωμα του πυροβολικού στοχεύει βάσει υπολογισμών από έναν χάρτη, χωρίς τη δυνατότητα προσαρμογής σε συγκεκριμένο στόχο.


“Παρατηρούμενα” πυρά πυροβολικού/αεροπορική επιδρομή 

Τα “παρατηρούμενα” πυρά περιλαμβάνουν έναν ή περισσότερους παρατηρητές που παρακολουθούν τα σημεία πρόσκρουσης των βλημάτων/ρουκετών/βομβών. Στη συνέχεια, οι παρατηρητές παρέχουν ακριβείς κατευθύνσεις στόχευσης στο πλήρωμα βολής. Δύο τεχνικές που χρησιμοποιούνται συχνά για να κατευθύνουν τα πυρά του πυροβολικού προς τον στόχο είναι το “walking towards you” (περπάτημα προς την κατεύθυνσή σου) και το “bracketing” (πλαισίωση). 

Και στις δύο περιπτώσεις ο παρατηρητής κατευθύνει πρώτα το πλήρωμα πυροβολικού σε μια “γραμμή βολής” – μια νοητή γραμμή μεταξύ του παρατηρητή και του στόχου – και στη συνέχεια πλησιάζει στον στόχο. Στο “walking towards you” τα βλήματα πλησιάζουν διαδοχικά τον στόχο. Στην “πλαισίωση”, τα βλήματα εκτοξεύονται εναλλάξ μπροστά και πίσω από τον στόχο, με το “πλαίσιο” να στενεύει όλο και περισσότερο. 

Σε περίπτωση που αποτελείτε στόχο ή βρίσκεστε σε κοντινή απόσταση από κάποιον στόχο, θα το διακρίνετε βλέποντας ότι τα βλήματα αρχίζουν να πλησιάζουν προς το μέρος σας. Μπορεί να μην είστε ο πρωταρχικός στόχος αλλά να βρίσκεστε στη γραμμή βολής – πράγμα που σημαίνει ότι οι βολές πιθανώς να στραφούν αλλού. Ωστόσο, μέχρι να ολοκληρωθεί η ευθυγράμμιση από το πλήρωμα, ενδέχεται να χτυπηθείτε. Στη διάρκεια χρήσης “παρατηρούμενων πυρών” παρέχεται ένα χρονικό περιθώριο – είτε μεγάλο είτε μικρό – κατά το οποίο μπορείτε να απομακρυνθείτε από τη γραμμή πυρός. 

Μείωση του κινδύνου 

  • Αποφύγετε την εγγύτητα με πιθανούς στρατιωτικούς στόχους, όπως στρατώνες, αποθήκες καυσίμων, επίσημα κτίρια ή στρατηγικά σταυροδρόμια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας, ραδιοφωνικές/τηλεοπτικές εγκαταστάσεις κλπ.
  • Σε περίπτωση που βρεθείτε σε περιοχή σημαντικής στρατηγικής σημασίας που ενδέχεται να αποτελέσει στόχο, εξετάστε το ενδεχόμενο να μετακινηθείτε σε ασφαλέστερη τοποθεσία.
  • Αποφύγετε την εγγύτητα με τις αντιμαχόμενες δυνάμεις. Ακόμη και αν νομίζετε ότι δεν σας έχουν αντιληφθεί, η εμπροσθοφυλακή ενδέχεται να έχει εντοπίσει κάποιον αναμεταδότη στην οροφή ή να έχει ανιχνεύσει τη χρήση ηλεκτρονικού εξοπλισμού μέσω των ηλεκτρομαγνητικών σημάτων που εκπέμπονται από το κτίριο. Τα δεδομένα αυτά θα τους δώσουν τη δυνατότητα να εντοπίσουν επακριβώς τη θέση σας και να σας στοχεύσουν με πυρομαχικά ακριβείας. 

Προστασία από πυρά πυροβολικού και όλμων 

  • Καλυφθείτε αμέσως: Εάν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο, πέστε αμέσως στο έδαφος και συρθείτε μέχρι να βρείτε κάλυψη. Εάν βρίσκεστε εντός κάποιου κτιρίου, πέστε στο πάτωμα, απομακρυνθείτε από τα παράθυρα και αναζητήστε προστασία από τις εναέριες επιδρομές στις γωνίες του δωματίου ή κάτω από σκάλες.
  • Η έκρηξη μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα τύμπανα των αυτιών σας: μην ξεχνάτε να καλύπτετε τα αυτιά σας με τα χέρια σας και να κρατάτε το στόμα σας ελαφρώς ανοιχτό.
  • Περιμένετε την κατάπαυση του πυρός προτού απομακρυνθείτε από το σημείο που σας παρέχει κάλυψη.
  • Φοράτε πάντα τον προστατευτικό σας εξοπλισμό, μπορεί να σας σώσει τη ζωή!
  • Κατά την οδήγηση: Μπορείτε να επιχειρήσετε να επιταχύνετε ώστε να απομακρυνθείτε από το πεδίο της μάχης, αν και αυτό είναι μια επικίνδυνη τακτική, καθώς οι βολές πυροβολικού έχουν μεγάλη εμβέλεια. Είναι προτιμότερο να εγκαταλείψετε αμέσως το όχημά σας και να τρέξετε ή να συρθείτε προς κάποιο σημείο που θα σας παρέχει κάλυψη.
  • Προτού επιστρέψετε στο όχημά σας, βεβαιωθείτε ότι η επίθεση έχει ολοκληρωθεί. Να θυμάστε πάντα ότι το όχημά σας μπορεί να παρακολουθείται από κάποιον εμπρόσθιο παρατηρητή.

Μέτρα προστασίας έναντι των ελεύθερων σκοπευτών: 

  • Να είστε σε επαγρύπνηση για τυχόν παρουσία ελεύθερων σκοπευτών, μαθαίνοντας να αναγνωρίζετε τον ήχο πυροβολισμών από απόσταση άνω των 300 μέτρων. 
  • Στις περιοχές όπου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος παρουσίας ελεύθερων σκοπευτών, φροντίστε να φοράτε πάντα τον προστατευτικό σας εξοπλισμό. Μπορεί να σας σώσει τη ζωή. Η συνηθέστερη τακτική των ελεύθερων σκοπευτών είναι η στόχευση στον πυρήνα του σώματος, ο οποίος θωρακίζεται από τον εξοπλισμό σας.
  • Όταν βρίσκεστε σε ανοικτό πεδίο, φροντίστε να είστε σε διαρκή κίνηση.
  • Φροντίστε να είστε όσο το δυνατόν λιγότερο εκτεθειμένοι/-ες. 
  • Φροντίστε να μην ξεχωρίζετε ώστε να μην αποτελέσετε εύκολο στόχο. 
  • Αναζητάτε πάντα κάλυψη όταν βρίσκεστε εν κινήσει.
  • Μην ανεβαίνετε σε υπερυψωμένα σημεία.
  • Οι βολές από μεγάλη απόσταση απαιτούν σωστή εκτίμηση της κατεύθυνσης του ανέμου. Αποφύγετε περιοχές με σημαίες, κορδέλες ή πλαστικές σακούλες δεμένες σε δέντρα ή φράχτες, καθώς μπορούν να βοηθήσουν τον σκοπευτή στην εκτίμηση της κατεύθυνσης του ανέμου.
  • Σε αστικές περιοχές, αποφύγετε τις πιθανές “ζώνες θανάτου” –μακρείς δρόμους με ανεμπόδιστη θέα, όπου οι ελεύθεροι σκοπευτές μπορούν εύκολα να εντοπίσουν στατικούς ή κινούμενους στόχους. Εντοπίστε περιοχές όπου οι ελεύθεροι σκοπευτές έχουν προηγουμένως πραγματοποιήσει μετρήσεις αποστάσεων, όπως απομονωμένα οχήματα και κτίρια που χρησιμοποιούνται ως σημεία σκόπευσης για βολές ακριβείας.

Αντίδραση σε πυρά ελεύθερων σκοπευτών: 

  • Αντιδράστε αμέσως σε πυρά ελεύθερων σκοπευτών. Πέστε στο έδαφος και συρθείτε μέχρι να βρείτε κάλυψη.
  • Εάν κινείστε πεζή, κάντε απότομες κινήσεις με ζιγκ ζαγκ κατεύθυνση, ιδιαίτερα όταν καλύπτετε μεγάλες αποστάσεις και βρίσκεστε εκτεθειμένοι σε ανοιχτά πεδία. Διατηρήστε αποστάσεις – μην κινείστε ανά ομάδες.
  • Μην αναζητάτε κάλυψη σε ομάδες, καθώς έτσι θα αποτελέστε ευκολότερο στόχο. 
  • Μην αναζητάτε κάλυψη σε σημεία όπου έχουν πέσει πυροβολισμοί ή κάποιος πυροβολεί εκείνη τη στιγμή.
  • Ποτέ μην κινηματογραφείτε πίσω από έναν σκοπευτή. Διατηρήστε κάλυψη υπό γωνία.
  • Να θυμάστε πάντα ότι τα εξερχόμενα πυρά προσελκύουν τα εισερχόμενα.
  • Ποτέ μην επιχειρείτε να ανυψωθείτε από το σημείο κάλυψής σας για παρατήρηση. Επιθεωρήστε το περιβάλλον σας από χαμηλή θέση εντός της κάλυψης.
  • Όταν βρίσκεστε σε κάλυψη, ποτέ μην σηκώνεστε από το σημείο στο οποίο πέσατε αρχικά στο έδαφος. Συρθείτε και σηκωθείτε από διαφορετικό σημείο, καθώς ενδέχεται να παρακολουθείστε από κάποιον σκοπευτή. 
  • Αποφεύγετε να διασχίζετε μεγάλες αποστάσεις σε αστικά και αγροτικά περιβάλλοντα.

Αποστάσεις ασφαλείας από ελαφρά και βαρέα όπλα 

Όπλο Αποτελεσματική εμβέλεια 
Ελάχιστη απόσταση ασφαλείας
Παρατηρήσεις
Πιστόλι 100 μέτρα 50 μέτρα, αν και ένας άπειρος σκοπευτής θα δυσκολευτεί να πετύχει τον στόχο ακόμα και στα 20 μέτρα.Ορισμένα πιστόλια έχουν υψηλότερη ισχύ και μακρύτερη κάνη. 
Κανόνας των 3 δευτερολέπτων! 
Αυτόματο τουφέκι300 – 600 μέτρα300 μέτρα, εάν ο σκοπευτής είναι ένας. 600 μέτρα, εάν πρόκειται για ομάδα. Σε αυτήν την περίπτωση, το βεληνεκές διπλασιάζεται, καθώς περισσότερες σφαίρες πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνσηΤα σύγχρονα αυτόματα τουφέκια διαθέτουν διόπτρα, ώστε να μπορούν να πλήξουν αποτελεσματικά στόχους σε μεγαλύτερες αποστάσεις. 
Κανόνας των 3 δευτερολέπτων! 
Τουφέκι ελεύθερου σκοπευτήΟ ελεύθερος σκοπευτής ενδέχεται να διαθέτει εξελιγμένα συστήματα σκόπευσης που καλύπτουν τουλάχιστον 800-2000 μέτραΤα σύγχρονα τουφέκια ελεύθερων σκοπευτών μπορούν να χτυπήσουν αποτελεσματικά στόχους σε απόσταση έως και 2 χιλιομέτρων. 
Κανόνας των 3 δευτερολέπτων! 
Ελαφρύ πολυβόλο800 – 1000 μέτρα 800 μέτραΤο ελαφρύ πολυβόλο είναι ένα όπλο περιοχής, επομένως οι σφαίρες μπορούν να διασκορπιστούν αδιακρίτως. 
Κανόνας 3 δευτερολέπτων! 
Βαρύ πολυβόλο2000 μέτραΟι σφαίρες διαμετρήματος 50 και 12,7 διαπερνούν τη θωράκιση. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κατάλληλη προστατευτική κάλυψη.  
Κανόνας των 3 δευτερολέπτων! 
Αντιαρματικό ρουκετοβόλο (RPG) 300 – 1000 μέτρα300 μέτρα, 360 μοίρεςΤο RPG τοποθετείται στον ώμο, επιτρέποντας στον σκοπευτή να κινείται και να στοχεύει το όπλο 360 μοίρες. 
Κανόνας των 3 δευτερολέπτων! 
ΟλμοβόλοΕλαφρύς όλμος – 2 χλμ. 
Όλμος μεσαίου διαμετρήματος -4 χλμ. 
Βαρύς όλμος – 14 χλμ. 
Απομακρυνθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο από όλμους. 
Ελάχιστη απόσταση: 800 μέτρα
Έχετε υπόψη σας ότι ενδέχεται να υπάρχουν πολλαπλοί όλμοι που πλήττουν μια τοποθεσία. 
 
Κανόνας 3 δευτερολέπτων! 
Πυροβολικό16 χλμ. Απομακρυνθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο από πιθανούς στόχους. Ιδανικά, διατηρήστε τη μέγιστη δυνατή απόστασηTο σύγχρονο πυροβολικό είναι εξοπλισμένο με προηγμένες δυνατότητες απόκτησης στόχων μεγάλης εμβέλειας. Ακόμη και αν δεν βλέπετε κάποιον σκοπευτή, ενδέχεται να σας έχουν εντοπίσει. 
 
Κανόνας 3 δευτερολέπτων! 

Επανδρωμένα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drone) 

Αεροπλάνα/Ελικόπτερα/Drone

Η αεροπορική επιδρομή είναι μια επίθεση σε συγκεκριμένο στόχο που πραγματοποιείται από στρατιωτικά αεροσκάφη στο πλαίσιο επιθετικής αποστολής. Οι αεροπορικές επιδρομές εκτελούνται συνήθως από διάφορους τύπους αεροσκαφών, όπως βομβαρδιστικά, μαχητικά αεροσκάφη, επιθετικά ελικόπτερα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. 

Τα όπλα που χρησιμοποιούνται σε μια αεροπορική επιδρομή καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, που κυμαίνεται από σφαίρες πολυβόλων και πυραύλους μέχρι διάφορους τύπους βομβών. Σε περιπτώσεις εγγύς αεροπορικής υποστήριξης, οι συντονισμένες αεροπορικές επιδρομές με τα φίλια χερσαία στρατεύματα συνήθως επιβλέπονται από εκπαιδευμένους παρατηρητές – μια στρατηγική που συνηθίζεται και στο πυροβολικό. Μια από τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται στις αεροπορικές επιδρομές είναι οι στρατηγικοί βομβαρδισμοί. 

Ο στρατηγικός βομβαρδισμός είναι μια στρατιωτική στρατηγική που χρησιμοποιείται στον ολοκληρωτικό πόλεμο, με στόχο την ήττα ενός εχθρικού έθνους-κράτους μέσω της διάβρωσης των οικονομικών δυνατοτήτων του και της υπονόμευσης της δημόσιας βούλησής του να συμμετάσχει σε πολεμικές επιχειρήσεις. Αντί να στοχεύει απευθείας τις χερσαίες ή τις ναυτικές δυνάμεις, η στρατηγική αυτή περιλαμβάνει μια μεθοδικά οργανωμένη και εκτελεσμένη αεροπορική επίθεση. Στο πλαίσιο του στρατηγικού βομβαρδισμού μπορεί να γίνει χρήση στρατηγικών βομβαρδιστικών, πυραύλων μεγάλου ή μεσαίου βεληνεκούς ή μαχητικών βομβαρδιστικών αεροσκαφών οπλισμένων με πυρηνικά όπλα, τα οποία κατευθύνονται σε στόχους-κλειδιά, κρίσιμους για την ικανότητα του εχθρού να διεξάγει πόλεμο. 


Ποιες είναι οι ενδείξεις ενδεχόμενης αεροπορικής επίθεσης; 

  • Αναζητήστε στρατηγικούς στόχους που βρίσκονται κοντά στην τοποθεσία σας (στρατιωτικές βάσεις, κοινωνικοοικονομικούς στόχους).
  • Στρατιωτικές επιθέσεις ή επιθέσεις κατά των αντιμαχόμενων δυνάμεων.
  • Άνοιγμα δρόμων για μετακινήσεις στρατευμάτων.
  • Μετακίνηση των αντιμαχόμενων δυνάμεων (πεζών και οχημάτων)
  • Δώστε προσοχή σε οπτικές και ακουστικές ενδείξεις (για παράδειγμα, ο καπνός από κινητήρες αεροσκαφών υποδηλώνει την επιτάχυνση του αεροσκάφους και την προετοιμασία για επίθεση). 
  • Παραμείνετε σε εγρήγορση για ήχους πυροδότησης αντιαεροπορικών όπλων ή ενεργοποίησης αντιαεροπορικών συναγερμών.

Προληπτικά αντίμετρα: 

  • Όταν υπάρχει κίνδυνος αεροπορικών επιδρομών, αποφύγετε τα ρεπορτάζ σε ανοιχτούς χώρους όπου θα μπορούσατε να εντοπιστείτε εύκολα από αεροσκάφη. Επιλέξτε τοποθεσίες με κάλυψη για να ελαχιστοποιήσετε την ορατότητα από αέρος.
  • Ελέγξτε τα δελτία καιρού για χαμηλές νεφώσεις και κακοκαιρία, καθώς τα αεροσκάφη είναι λιγότερο πιθανό να πετάξουν ή να σας εντοπίσουν εν μέσω κακών καιρικών συνθηκών. 
  • Φοράτε πάντα αλεξίσφαιρο γιλέκο και κράνος σε περιοχές υψηλού κινδύνου, ακόμη και όταν βρίσκεστε σε οχήματα.
  • Μην χρησιμοποιείτε δορυφορικό εξοπλισμό και μην μιλάτε για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο τηλέφωνο, καθώς μπορεί να ανιχνευθείτε από στρατιωτικά ηλεκτρονικά συστήματα και να δεχθείτε επίθεση από αεροσκάφη και drone.
  • Μην ταξιδεύετε σε αυτοκινητοπομπές με στρατιωτικές ή αντιμαχόμενες δυνάμεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα, καθώς αυτό αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο στοχοποίησής σας.
  • Εάν κάνετε ρεπορτάζ σε κάποια πόλη στρατηγικής σημασίας που είναι πιθανό να δεχθεί επίθεση, ελαχιστοποιήστε τον χρόνο παραμονής σας και αποφύγετε τις κύριες οδούς ανεφοδιασμού.  
  • Αποφύγετε την έκθεση σε υπερυψωμένα σημεία, όπως ταράτσες ή μπαλκόνια. 
  • Αποφύγετε τη χρήση φωτισμού κατά τη διάρκεια ζωντανών μεταδόσεων τη νύχτα. Θα τραβήξετε προσοχή και ενδέχεται να στοχοποιηθείτε.
  • Αποφύγετε μεγάλα κτίρια μέσων ενημέρωσης ή αυτοσχέδια κέντρα μέσων ενημέρωσης, καθώς μπορεί να αποτελέσουν στόχο αεροπορικών επιθέσεων.
  • Αποφύγετε κτίρια που έχουν καταληφθεί από αντιμαχόμενες δυνάμεις.
  • Μείνετε μακριά από προφανείς στρατιωτικούς στόχους, όπως στρατώνες, αποθήκες καυσίμων, επίσημα κτίρια και στρατηγικά σημεία, όπως σταυροδρόμια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και επίσημα κτίρια ραδιοφωνίας και τηλεόρασης.
  • Ασφαλίστε τα παράθυρα με κολλητική ταινία και βαριές κουρτίνες για να μην τραυματιστείτε από θραύσματα γυαλιού.
  • Παραμείνετε ενημερωμένοι για ενδεχόμενες αεροπορικές επιδρομές!

Σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής 


Οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής επιδρομής ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της επίθεσης και την τοποθεσία σας. Εξετάστε τις ακόλουθες διαδικασίες ως δυνητικά κατάλληλες, ανάλογα με τις περιστάσεις: 

Σε ανοιχτούς χώρους 

  • Αποφύγετε το τρέξιμο σε ανοιχτούς χώρους, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο. 
  • Εάν δεν έχετε πρόσβαση σε κάποιο καταφύγιο ή κάποια κάλυψη, πέστε στο έδαφος και συρθείτε μέχρι να φτάσετε στο πλησιέστερο σημείο που θα σας παρέχει κάλυψη. 
  • Η έκθεση σε εκρήξεις μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα τύμπανα: μην ξεχνάτε να καλύπτετε τα αυτιά σας και να κρατάτε το στόμα σας ελαφρώς ανοιχτό.
  • Αν είναι εφικτό, κυλιστείτε ή συρθείτε σε κάποιο χαντάκι, κτίριο ή πίσω από κάποιον τοίχο, διατηρώντας παράλληλα χαμηλό προφίλ. Αυτή η ενέργεια μπορεί να προσφέρει κάποια προστασία. Διαφορετικά, μείνετε ακίνητοι. Δεδομένου ότι τα θραύσματα τείνουν να έχουν ανοδική πορεία από το σημείο της έκρηξης σε σχήμα κώνου, η βέλτιστη άμυνά σας είναι η διατήρηση χαμηλής θέσης. 
  • Μην κινείστε μέχρι να βεβαιωθείτε ότι η επίθεση έχει ολοκληρωθεί. Προσοχή: Τα αεροσκάφη συνηθίζουν να πραγματοποιούν και δεύτερη έφοδο.

Σε κτίρια 

  • Εάν βρίσκεστε εντός κάποιου κτιρίου, πέστε στο έδαφος και απομακρυνθείτε αμέσως από τα παράθυρα.
  • Αναζητήστε άμεση κάλυψη κάτω από σκάλες ή υποστηρικτικές γωνίες του δωματίου. 
  • Προσέξτε τις κατασκευές και τις οροφές που ενδέχεται να καταρρεύσουν.

Κατά την οδήγηση 

  • Σε περίπτωση που οδηγείτε, εκτιμήστε εάν πρέπει να επιταχύνετε για να απομακρυνθείτε από τη ζώνη βομβαρδισμού ή να εγκαταλείψετε το όχημα και να αναζητήσετε άμεση κάλυψη.
  • Παραμείνετε σε εγρήγορση, παρατηρώντας συνεχώς τον ουρανό για σημάδια αεροσκαφών.
  • Μην ταξιδεύετε με αυτοκινητοπομπές σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Να θεωρείτε πάντα το όχημά σας ως πιθανό στόχο.