Με το Ισραήλ να επεκτείνει τη ζώνη ασφαλείας που έχει επιβάλλει και να κατασκευάζει στρατιωτικές βάσεις στη Λωρίδα της Γάζας, οι Παλαιστίνιοι φοβούνται ότι θα χάσουν οριστικά τα σπίτια και τη γη τους.
Αυτό το άρθρο αναδημοσιεύεται από το +972Magazine με άδεια Creative Commons. Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο.
Πώς το Ισραήλ συνεχίζει να λογοκρίνει τους δημοσιογράφους που καλύπτουν τον πόλεμο στη Γάζα
Οι δημοσιογραφικές οργανώσεις και οι ίδιοι οι ανταποκριτές πιέζουν για πρόσβαση στη Γάζα εδώ και μήνες. Εντούτοις, η ισραηλινή κυβέρνηση δεν φαίνεται να υποχωρεί.
Έχουν ήδη περάσει επτά μήνες από την έναρξη του πολέμου και τα μακροπρόθεσμα σχέδια του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρα. Η ανάλυση δορυφορικών εικόνων και οι μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων δείχνουν ότι ο στρατός επιδίδεται σε καταστροφές σπιτιών, στήνει επιχειρήσεις κατεδάφισης με μπουλντόζες και κατασκευάζει νέες υποδομές, με στόχο την εδραίωση της μόνιμης παρουσίας του στη Γάζα.
Από την έναρξη του πολέμου, ο στρατός ισοπεδώνει συστηματικά κτίρια κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Λωρίδας της Γάζας, με την πρόφαση της δημιουργίας μιας «ζώνης ασφαλείας» ενός χιλιομέτρου που θα εκτείνεται μεταξύ κατοικημένων περιοχών της Γάζας και του Ισραήλ. Αυτή η ζώνη, που αντιστοιχεί στο 16% του εδάφους της Γάζας, θα κηρυχθεί απαγορευμένη για τους Παλαιστίνιους, με αποτέλεσμα τον μόνιμο εκτοπισμό χιλιάδων ανθρώπων και την επιδείνωση του ήδη βαλλόμενου αγροτικού τομέα της Γάζας.
Ωστόσο, η δημιουργία αυτής της ζώνης δεν είναι η μόνη μέθοδος μέσω της οποίας ο ισραηλινός στρατός μπορεί να μεταμορφώσει τη γεωγραφία της Γάζας. Από τον Οκτώβριο, ο κλειστός πλέον «διάδρομος Netzarim» – ένα σημείο ελέγχου που βρισκόταν υπό τον έλεγχο του ισραηλινού στρατού μέχρι και την «απομάκρυνσή» του από τη Γάζα το 2005 – έχει μετατραπεί σε έναν οδικό άξονα 6,5 χιλιομέτρων που διχοτομεί την περιοχή. Τώρα όμως, δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι ο διάδρομος εκτείνεται από τα ανατολικά σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ μέχρι τη Μεσόγειο Θάλασσα, ενώ παράλληλα παρατηρείται εκτεταμένη κατασκευή κατοικιών, πύργων επικοινωνίας και άλλων υποδομών. Με τη δημιουργία φυλακίων κατά μήκος του διαδρόμου Netzarim, ο στρατός θα είναι σε θέση να ελέγχει και να περιορίζει τις μετακινήσεις σε όλη τη Γάζα, συνεχίζοντας παράλληλα τη διεξαγωγή χερσαίων επιχειρήσεων.
Η εκτεταμένη καταστροφή ιδιωτικής περιουσίας και η καταπάτηση εδαφών πέραν των αναγνωρισμένων συνόρων του Ισραήλ αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, με άμεσες συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας. Εκτός από την απώλεια της γης και των σπιτιών τους, οι Παλαιστίνιοι που εκτοπίστηκαν από τον πόλεμο στα νότια της Λωρίδας αντιμετωπίζουν τώρα και φυσικά εμπόδια που παρακωλύουν την επιστροφή τους στις βόρειες περιοχές.
Η Tasnim Ahal, μια 21χρονη φοιτήτρια από την πόλη της Γάζας, βρέθηκε εκτοπισμένη στη Ράφα στα τέλη Μαρτίου. «Ο πατέρας μου αρχικά αρνήθηκε να εγκαταλείψει την πόλη της Γάζας και να μετακομίσει στο νότο, και ζήσαμε για σχεδόν έξι μήνες μετακινούμενοι από τη μία περιοχή στην άλλη μέσα στην πόλη», δήλωσε στο +972. Η ίδια και η αδελφή της κατέφυγαν τελικά στη Ράφα, σε μια προσπάθεια να μείνουν ζωντανές και να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον, ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους.
Επέλεξαν μια στρατηγική στιγμή για την αναχώρησή τους. «Την τελευταία φορά που έγινε επιδρομή στο νοσοκομείο Al-Shifa το Ραμαζάνι, αποχαιρέτησα την οικογένειά μου και ξεκίνησα να περπατάω προς τον νότο μαζί με την αδελφή μου, Sami. Καθησύχασα την οικογένειά μου λέγοντάς τους ότι δεν θα πέφταμε πάνω σε τανκς, καθώς ο στρατός θα ήταν απασχολημένος με την έφοδο στο νοσοκομείο Al-Shifa. Κάναμε λάθος, όμως».
Φτάνοντας στο Netzarim, η Tasnim αντίκρυσε μια «πλήρως λειτουργική στρατιωτική βάση», όπως την περιέγραψε, με ισραηλινά τανκς να περιπολούν την περιοχή. «Είδα στρατιώτες με πολιτικά ρούχα να περπατούν δίπλα στη θάλασσα. Ήταν ξεκάθαρο ότι έμεναν εκεί και είχαν εγκαταστήσει στρατιωτική βάση». Η Sama, η 19χρονη αδελφή της Tasnim, παρατήρησε «δεκάδες στρατιώτες στην περιοχή», εξοπλισμένους με συσκευές αναγνώρισης προσώπου, ενώ, όπως λέει, «η περιοχή έμοιαζε να τελεί υπό καθεστώς πλήρους κατοχής».
H Tasnim και η Sama είπαν ότι τις ακολουθούσε ένα τανκ, μέχρι που βρέθηκαν μπροστά σε μια ομάδα Ισραηλινών στρατιωτών. «Οι στρατιώτες μας επέτρεψαν να περάσουμε… αλλά αμόλησαν σκυλιά που μας πήραν στο κατόπι και δεν κοιτάξαμε ποτέ πίσω. Ρίξαμε μόνο μια τελευταία ματιά στην πόλη της Γάζας που είχε γίνει πλέον ερείπια, και την αποχαιρετήσαμε με την ελπίδα ότι θα καταφέρναμε να επιστρέψουμε σύντομα».
«Δεν θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στα σπίτια μας αν ο στρατός υλοποιήσει το σχέδιό του».
Καθώς ο ισραηλινός στρατός διευρύνει τη ζώνη ασφαλείας που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ, οι Παλαιστίνιοι γίνονται μάρτυρες της καταστροφής των σπιτιών και των χωριών τους. Ο Khaled Taima είναι από την πόλη Khuza’a, η οποία βρίσκεται ανατολικά του Khan Younis – και πλέον βρίσκεται εντός της διευρυμένης ζώνης. Αν και ο Taima δεν έχει δει ακόμη καμία οικοδομική δραστηριότητα, σημείωσε στο +972 ότι «ο στρατός ανατίναξε πολλά κτίρια στην Khuza’a και ισοπέδωσε μεγάλες εκτάσεις γης», γκρεμίζοντας ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Ο Taima προσπάθησε πολλές φορές να επιστρέψει στην Khuza’a, αλλά, κάθε φορά, «τα τανκς άνοιγαν πυρ εναντίον μας, εμποδίζοντας την είσοδό μας στην περιοχή».
Η καταστροφή φαίνεται να είναι εκτεταμένη σε ολόκληρη την ανατολική περίμετρο της Γάζας. Ο Rami Obaid, κάτοικος του Beit Hanoun στη βορειοανατολική Λωρίδα της Γάζας, εξέφρασε στο +972 τις ανησυχίες του για «τις εκτεταμένες επιχειρήσεις με μπουλντόζες και τις καταστροφές» σε περιοχές κοντά στον συνοριακό φράχτη, ειδικά για όσους έχουν χάσει τα σπίτια και τα εδάφη τους λόγω της διεύρυνσης της ζώνης ασφαλείας. «Δεν θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στα σπίτια μας αν ο στρατός υλοποιήσει το σχέδιό του», είπε, απογοητευμένος.
Πριν από την 7η Οκτωβρίου, το Ισραήλ διατηρούσε για μεγάλο διάστημα μια ζώνη ασφαλείας 300 μέτρων εντός της Γάζας, ανοίγοντας πυρ και σκοτώνοντας τακτικά Παλαιστίνιους που εισέρχονταν στην περιοχή. Μόνο ένας περιορισμένος αριθμός αγροτών είχε την έγκριση να εισέλθει στη ζώνη.
Πρόκειται για την περιοχή όπου, το 2018, πραγματοποιούνταν κάθε Παρασκευή η Μεγάλη Πορεία της Επιστροφής των Παλαιστινίων, οι οποίοι διαδήλωναν για περισσότερο από έναν χρόνο με αίτημα τον τερματισμό του αποκλεισμού της Γάζας από το Ισραήλ και την εφαρμογή του δικαιώματος της επιστροφής. Οι διαδηλωτές είχαν αντιμετωπιστεί με σφοδρή βία: κατά τη διάρκεια 18 μηνών, Ισραηλινοί ελεύθεροι σκοπευτές σκότωσαν 223 Παλαιστίνιους και τραυμάτισαν περισσότερους από 8.000 με πραγματικά πυρά, συμπεριλαμβανομένων ιατρών και δημοσιογράφων.
Τώρα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι η μαζική επέκταση της ζώνης ασφαλείας είναι απαραίτητη για να επιστρέψουν οι Ισραηλινοί στις πόλεις που περιβάλλουν τη Λωρίδα της Γάζας, οι οποίες εκκενώθηκαν μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Ταυτόχρονα, όμως, φαίνεται πως πρόκειται και για μια στρατηγική κίνηση που έχει ως στόχο την ενίσχυση της διαπραγματευτικής ικανότητας του Ισραήλ μελλοντικά, σύμφωνα με την Reham Owda, πολιτική αναλύτρια στη Γάζα.
«Μόλις τελειώσει ο πόλεμος, η διεθνής κοινότητα θα θελήσει να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη της λύσης των δύο κρατών. Αν η Παλαιστινιακή Αρχή αναλάβει τον έλεγχο της Γάζας, θα πρέπει να διαπραγματευτεί με το Ισραήλ για την αποχώρηση του στρατού από τη ζώνη ασφαλείας», εξήγησε η Owda. «Οι περιοχές αυτές θα έχουν την ίδια μοίρα με τα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη: οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να διαπραγματευτούν για να τα πάρουν πίσω».
Η Owda πιστεύει ότι η ισραηλινή ζώνη ασφαλείας θα μπορούσε να επεκταθεί κατά μήκος όλης της Γάζας, συμπεριλαμβανομένου του ανατολικού τομέα της Ράφα, από όπου ξεκίνησε η εισβολή του στρατού στις αρχές Μαΐου. Ο Sami Zoroub, ένας 32χρονος από τη γειτονιά Al-Shu’ara της Ράφα, είναι ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν από τα ισραηλινά τανκς που εισέβαλαν στην πόλη. Παρόλο που ο ισραηλινός στρατός είχε εκδώσει ανακοινώσεις εκκένωσης για τους κατοίκους της Al-Shu’ara, ο Zoroub και η οικογένειά του είχαν παραμείνει αρχικά στο σπίτι τους, καθησυχασμένοι από «τις δηλώσεις των Αμερικανών αξιωματούχων που έλεγαν ότι η επιχείρηση περιοριζόταν στα ανατολικά της πόλης». Ωστόσο, τα βράδια ξαγρυπνούσαν λόγω των συνεχών βομβαρδισμών στην ανατολική Ράφα και σύντομα μετακόμισαν στο σπίτι ενός συγγενή τους στο κέντρο της πόλης, μόνο για να τους ακολουθήσουν τα προελαύνοντα τανκς λίγο αργότερα.
«Τώρα έχουμε μεταφερθεί στα δυτικά της Ράφα, στην περιοχή Al-Mawasi», δήλωσε ο Zoroub στο +972. «Δεν περιμέναμε ότι ο στρατός θα διείσδυε στην πόλη της Ράφα από ξηράς, παρά τις προειδοποιήσεις από χώρες σε όλο τον κόσμο».
Σε ολόκληρη τη Γάζα, η καταστροφή σπιτιών και η αρπαγή γης από τον ισραηλινό στρατό προμηνύει ένα δυσοίωνο μέλλον για την περιοχή. Η σύζυγος του Obaid, η οποία ζει τώρα σε έναν καταυλισμό στο Deir Al-Balah, τού είπε ότι «έχουν εγκατασταθεί παρατηρητήρια και κάμερες κατά μήκος του [παράκτιου] δρόμου και … τετρακόπτερα και αναγνωριστικά αεροπλάνα περιπολούν την περιοχή, εμποδίζοντας τους πολίτες να επιστρέψουν στο βορρά». Καθώς το Ισραήλ επεκτείνει και ενισχύει τη στρατιωτική του παρουσία, παρατήρησε η Obaid, «η Γάζα είναι σαν να βρίσκεται εξ ολοκλήρου υπό τον έλεγχό τους».