Το ειδησεογραφικό πρακτορείο κάνει λόγο για «ανησυχητική» τιμωρία και παραβίαση της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος
Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά από το Poynter στις 12/2/2025 και αναπαράγεται εδώ από το iMEdD με άδεια. Οποιαδήποτε άδεια αναδημοσίευσης υπόκειται στον αρχικό εκδότη.
Η Πρώτη Τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος (First Amendment) προστατεύει την ελευθερία του λόγου, του Tύπου, της θρησκείας, το δικαίωμα της ειρηνικής συγκέντρωσης και το δικαίωμα υποβολής αιτημάτων προς την Kυβέρνηση.
Columbia Journalism Review: Ο Τραμπ κερδίζει, ο Τύπος χάνει
Η δεύτερη προεδρική θητεία Τραμπ μπορεί να πλήξει σοβαρά τη δημοσιογραφία.
Μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να μετονομάσει τον Κόλπο του Μεξικού σε «Κόλπο της Αμερικής», το Associated Press (AP) ξεκαθάρισε ότι θα διατηρήσει την αρχική ονομασία, ένα «νεύμα» ως προς την παγκόσμια χρήση του και την ιστορία αιώνων. Η απόφαση αυτή είχε συνέπειες, καθώς την Τρίτη (11 Φεβρουαρίου) ο Λευκός Οίκος απαγόρευσε την πρόσβαση του πρακτορείου σε δύο επίσημες εκδηλώσεις.
Η αλλαγή της ονομασίας περιλαμβανόταν σε εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου. Με το ίδιο διάταγμα, ο Αμερικανός πρόεδρος προχώρησε επίσης στη επαναφορά του ονόματος του Όρους Ντενάλι στην Αλάσκα σε «Όρος Μακίνλεϊ», προς τιμήν του Ουίλιαμ Μακίνλεϊ, προέδρου των ΗΠΑ από το 1897 μέχρι τη δολοφονία του, το 1901. (Ο Τραμπ έχει δηλώσει θαυμαστής της πολιτικής του Μακίνλεϊ όσον αφορά στους δασμούς). Σε απάντηση, το AP δήλωσε ότι θα υιοθετήσει την ονομασία «Όρος Μακίνλεϊ», καθώς το βουνό βρίσκεται εντός των συνόρων των ΗΠΑ και ο Τραμπ έχει τη δικαιοδοσία να αλλάξει το όνομά του.
Τρεις ημέρες μετά το εκτελεστικό διάταγμα, το AP επικαιροποίησε το εγχειρίδιο ύφους του (stylebook), συμβουλεύοντας τους δημοσιογράφους να «αναφέρονται στον (κόλπο) με την αρχική του ονομασία, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι ο Τραμπ έχει επιλέξει νέα ονομασία». Στην εξήγηση που συνοδεύει την καταχώριση, το πρακτορείο σημειώνει ότι «ο Κόλπος του Μεξικού φέρει αυτό το όνομα εδώ και περισσότερα από 400 χρόνια». Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 45,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε 100 χώρες χρησιμοποιούν το εγχειρίδιο ύφους του AP κάθε μήνα.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Τρίτη, η Διευθύνουσα Σύνταξης του AP, Julie Pace, έγραψε ότι ο Λευκός Οίκος ενημέρωσε το πρακτορείο πως οι δημοσιογράφοι του δεν θα μπορούσαν να παραστούν στην τελετή υπογραφής του διατάγματος, εξαιτίας της άρνησής τους να υιοθετήσουν τη νέα ονομασία του Κόλπου. Σημειωτέον ότι η εκδήλωση δεν περιορίστηκε μόνο στην υπογραφή του εκτελεστικού διατάγματος, καθώς ακολούθησε συνέντευξη Τύπου, όπου ο Τραμπ και ο Ίλον Μασκ – επικεφαλής του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας – απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Ο David Bauder του AP, ο οποίος είχε φιλοξενηθεί τον Ιανουάριο στο podcast «The Poynter Report Podcast» του Poynter, έγραψε την Τετάρτη ότι ο Λευκός Οίκος είχε αποκλείσει έναν ακόμη δημοσιογράφο του πρακτορείου από βραδινή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Διπλωματική Αίθουσα του Λευκού Οίκου. (Σύμφωνα με το newsletter Reliable Sources του Brian Stelter από το CNN, η εκδήλωση αφορούσε την υποδοχή του Αμερικανού δασκάλου Marc Fogel, ο οποίος κρατούνταν στη Ρωσία).
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) και η Google προχώρησαν σε μετονομασίες, ανταποκρινόμενες στο διάταγμα του Τραμπ. Η FAA ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι ενημερώνει τα δεδομένα της ώστε να εμφανίζονται οι νέες ονομασίες «Κόλπος της Αμερικής» και «Όρος Μακίνλεϊ». Το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (USGS) έκανε την ίδια αλλαγή, την οποία επιβεβαίωσε την Κυριακή μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα Χ ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, πρώην κυβερνήτης της Βόρειας Ντακότα.
«Είναι επίσημο! Συγχαρητήρια @POTUS για τον Κόλπο της Αμερικής!» έγραψε ο Μπέργκαμ στην ανάρτησή του, η οποία είχε συγκεντρώσει 1,3 εκατομμύρια προβολές μέχρι την Τετάρτη.
Η Google ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες οι χρήστες της Google Maps θα βλέπουν την ονομασία «Κόλπος της Αμερικής», ενώ στο Μεξικό θα διατηρηθεί η ονομασία «Κόλπος του Μεξικού».
Ο Τραμπ, ο οποίος την Κυριακή ανακήρυξε την ημέρα ως «Ημέρα του Κόλπου της Αμερικής», αναφέρθηκε στην αλλαγή της Google Maps μέσω ανάρτησής του στο Truth Social, η οποία είχε συγκεντρώσει 28.000 likes μέχρι την Τετάρτη.
Η Pace, από την πλευρά της, ανέφερε στη δήλωσή της: «Το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ επιλέγει να τιμωρήσει το AP για την ανεξάρτητη δημοσιογραφία του είναι ανησυχητικό. Ο περιορισμός της πρόσβασής μας στο Οβάλ Γραφείο λόγω του τρόπου που καλύπτουμε τις ειδήσεις, όχι μόνο περιορίζει την πρόσβαση του κοινού στην ανεξάρτητη ενημέρωση, αλλά παραβιάζει ξεκάθαρα την Πρώτη Τροπολογία».
Αντιδρώντας στην απόφαση του Λευκού Οίκου, η Ένωση Ανταποκριτών του Λευκού Οίκου εξέδωσε ανακοίνωση την Τρίτη, στην οποία ο πρόεδρός της, Eugene Daniels, ανέφερε ότι ο αποκλεισμός δημοσιογράφου του AP από «μια επίσημη εκδήλωση, ανοιχτή στα Mέσα Eνημέρωσης… (ήταν) απαράδεκτος». (Ο Daniels είναι επικεφαλής ανταποκριτής του καθημερινού ενημερωτικού newsletter Playbook του Politico).
Η ανακοίνωση ανέφερε επίσης: «Ο Λευκός Οίκος δεν μπορεί να υπαγορεύει τον τρόπο με τον οποίο καλύπτουν τις ειδήσεις οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί, ούτε θα πρέπει να τιμωρεί εργαζόμενους δημοσιογράφους επειδή δυσανασχετεί με τις αποφάσεις των συντακτών τους».
Ο πρόεδρος του National Press Club, Mike Balsamo, καταδίκασε επίσης την απόφαση του Λευκού Οίκου, χαρακτηρίζοντάς την ως «ευθεία επίθεση στην ελευθερία του Τύπου».
«Καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να αποφασίζει πώς θα κάνουν τη δουλειά τους οι δημοσιογράφοι», έγραψε ο Balsamo, συντάκτης του AP για θέματα επιβολής του νόμου, σε δήλωσή του την Τρίτη, καλώντας τον Λευκό Οίκο να αναθεωρήσει τη στάση του. «Ο αποκλεισμός δημοσιογράφου από επίσημη εκδήλωση επειδή ο οργανισμός του αρνείται να συμμορφωθεί με τη γλώσσα που επιβάλλει η κυβέρνηση δεν αποτελεί απλώς επίθεση κατά ενός δημοσιογράφου ή Mέσου Eνημέρωσης, αλλά επίθεση κατά της Πρώτης Τροπολογίας και του δικαιώματος στην ενημέρωση».
Το NPR επισήμανε ότι η κίνηση της Τρίτης αποτελεί συνέχεια της απόφασης του Πενταγώνου να καταργήσει τις διαπιστεύσεις για οκτώ ειδησεογραφικούς οργανισμούς – ανάμεσά τους το NPR, η Washington Post και οι New York Times – οι οποίοι αντικαταστάθηκαν από συντηρητικά μέσα ενημέρωσης, όπως τα Newsmax και One America News Network.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου την Τετάρτη στον Λευκό Οίκο, η Kaitlan Collins του CNN ρώτησε την εκπρόσωπο Τύπου, Karoline Leavitt, σχετικά με την απόφαση αποκλεισμού δημοσιογράφου του AP.
«Το ερώτημα εδώ είναι κατά πόσο δημιουργείται ένα προηγούμενο, σύμφωνα με το οποίο ο Λευκός Οίκος προχωρά σε αντίποινα κατά δημοσιογράφων που δεν χρησιμοποιούν τη γλώσσα που θεωρεί ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιούν», είπε η Collins. «Και κατά πόσο αυτό συνάδει με την τήρηση της Πρώτης Τροπολογίας, για την οποία μόλις μιλούσατε».
Η Leavitt απάντησε: «Ήμουν ξεκάθαρη από την πρώτη μέρα που ανέλαβα καθήκοντα, ότι, αν θεωρήσουμε ότι τα μέσα ενημέρωσης διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες, θα τις αντικρούσουμε».
Και πρόσθεσε: «Το γεγονός είναι ότι η υδάτινη μάζα στα ανοικτά της Λουιζιάνα ονομάζεται Κόλπος της Αμερικής. Δεν καταλαβαίνω γιατί ορισμένα ειδησεογραφικά πρακτορεία δεν θέλουν να την αποκαλούν έτσι, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα».
