Crisis Reporting Resource

Γεωεντοπισμός επιθέσεων της Χαμάς εναντίον ισραηλινών πολιτών

Το πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύθηκε από το Bellingcat στις 20/10/2023 και αναδημοσιεύθηκε από το iMEdD κατόπιν άδειας. Η αναδημοσίευση του απαιτεί άδεια από τον εκδότη. Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ των μεταφράσεων, υπερισχύει η αρχική πηγή.

Εκρήξεις και πυροβολισμοί ακούγονται στο βάθος καθώς μαχητές καταγράφουν την επίθεσή τους σε ένα κιμπούτς.  

Σε ένα βίντεο ένας μαχητής εμφανίζεται να διακρίνει κάποιον μέσα σε ένα σπίτι και να πυροβολεί προς το μέρος του. Σε ένα άλλο, πυροβολούν τα λάστιχα ενός σταθμευμένου ασθενοφόρου. Σε μια άλλη περίπτωση, εισβάλλουν σε ένα σπίτι, όπου χτυπάει ακόμα ένα κινητό τηλέφωνο που έχει μείνει στο τραπέζι της κουζίνας.  

Τα βίντεο κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δείχνουν αποσπάσματα των πρόσφατων αιφνιδιαστικών επιθέσεων στο Ισραήλ που πραγματοποιήθηκαν από τη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ. 

Μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, οι οποίες προκάλεσαν τον θάνατο εκατοντάδων πολιτών, το Telegram αποτέλεσε βασική πλατφόρμα για τη διανομή υλικού από τα γεγονότα. Πολλά βίντεο που είδαν το φως της δημοσιότητας μπορούν να δώσουν πληροφορίες για το μακελειό. 

Το Bellingcat ανέλυσε υλικό από τις τοποθεσίες δύο επιθέσεων σε κιμπούτζιμ –μία στο Κερέμ Σαλόμ και μία στο Σούφα– που βιντεοσκοπήθηκε από μαχητές για να επαληθεύσει τα πλάνα και τις λεπτομέρειες της επίθεσης. Το έχουμε κάνει και σε παλαιότερες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ισραηλινών επιδρομών στην Τζενίν. Ορισμένα από τα πλάνα που παρατίθενται σε αυτό το άρθρο περιέχουν υλικό ωμής βίας και προειδοποιούμε τους αναγνώστες ότι μπορεί να βρουν κάποιες από τις λεπτομέρειες αυτού του άρθρου ενοχλητικές και δυσάρεστες. 

Από την Παρασκευή, οι ισραηλινές αρχές έχουν επιβεβαιώσει τουλάχιστον 1.400 θανάτους από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, ενώ το Παλαιστινιακό Υπουργείο Υγείας επιβεβαίωσε περισσότερους από 3.400 θανάτους στη Γάζα. Περισσότεροι από 200 Ισραηλινοί πιάστηκαν όμηροι στις επιθέσεις, δήλωσε η στρατιωτική ηγεσία του Ισραήλ. Σύμφωνα με το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί εν μέσω των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών που πραγματοποιούνται πριν από την προγραμματισμένη χερσαία εισβολή. 

Κοινά Χαρακτηριστικά των Βίντεο 

Και οι δύο σειρές βίντεο αναρτήθηκαν σε ένα φιλοϊσραηλινό κανάλι Telegram με την ονομασία South First Responders (SFR). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δημοσιεύονται σε μικρά αποσπάσματα στο κανάλι και τουλάχιστον ένα από τα βίντεο περιέχει μια εναλλαγή σκηνής, η οποία δείχνει ότι έχει υποστεί επεξεργασία. Παρόλα αυτά, μπορέσαμε να επαληθεύσουμε τα γεγονότα που καταγράφονται στα πλάνα. Και οι δύο σειρές των βίντεο φαίνεται να έχουν τραβηχτεί από φορητές κάμερες, όπως GoPro, που φορούσαν μαχητές που συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Έξι βίντεο που έδειχναν γεγονότα στο Κερέμ Σαλόμ και 10 βίντεο που έδειχναν γεγονότα στο Σούφα αναρτήθηκαν από το SFR. 

Χάρτης που δείχνει τα κιμπούτς Κερέμ Σαλόμ και Σούφα που αποτέλεσαν στόχο της επίθεσης της Χαμάς. Αυτός ο χάρτης είναι μόνο ενδεικτικός. Χάρτης: Mapcreator. 

Μπορεί να υπάρχουν και άλλα πλάνα από αυτά τα περιστατικά, αλλά οι συγκεκριμένες σειρές από βίντεο φαίνεται να έχουν τραβηχτεί από το ίδιο άτομο. Και οι δύο σειρές βίντεο γυρίστηκαν το πρωί της 7ης Οκτωβρίου. Ο ηλιακός υπολογισμός από το υλικό δείχνει ότι και οι δύο επιθέσεις έγιναν περίπου την ίδια ώρα, μεταξύ περίπου 7:00 και 8:30 π.μ. Και τα δύο κιμπούτς, τα οποία απέχουν περίπου πέντε χιλιόμετρα μεταξύ τους, βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των τριών χιλιομέτρων από τα σύνορα με τη Γάζα. 

Η Επίθεση στο Κερέμ Σαλόμ 

Το κανάλι Telegram του SFR δημοσίευσε μια σειρά από έξι βίντεο που τραβήχτηκαν από την κάμερα ενός μαχητή ο οποίος συμμετείχε σε μια επίθεση στο κιμπούτς Κερέμ Σαλόμ στις 7 Οκτωβρίου. Το κιμπούτς βρίσκεται ακριβώς πάνω στα σύνορα μεταξύ της Γάζας και του Ισραήλ και περίπου δύο χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Αίγυπτο. 

Εικόνα του Κερέμ Σαλόμ από το Google Earth Pro. Να σημειωθεί ότι βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο τείχος που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ. Πηγή: Google Earth Pro, CNES/Airbus, Maxar Technologies. 

Τα έξι βίντεο δείχνουν μαχητές να κάνουν έλεγχο των όπλων τους και να οδηγούν από τη Γάζα στο Κερέμ Σαλόμ. Ορισμένα από τα βίντεο δείχνουν μαχητές να ανοίγουν τρύπες στον φράχτη που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ στην περιοχή του κιμπούτς. Άλλα δείχνουν τους μαχητές στο κιμπούτς, να πυροβολούν σε σπίτια και να ανταλλάσσουν πυρά με κόσμο. 

Στο πρώτο βίντεο βλέπουμε τους μαχητές να ξεκινούν με μοτοσικλέτα ως μέρος μιας αυτοκινητοπομπής. Σε ένα σημείο του βίντεο, περνούν από δύο κτίρια που προσδιορίσαμε με γεωεντοπισμό εδώ 31.2512347, 34.2679498. Ένα από τα κτίρια διαθέτει ηλιακούς συλλέκτες στην οροφή του, οι οποίοι είναι ορατοί σε δορυφορικές εικόνες. 

Ένα στιγμιότυπο από πλάνα που αναρτήθηκαν στο Telegram, με δύο κτίρια επισημασμένα. Πηγή: Στιγμιότυπο από βίντεο που δημοσιεύτηκε στο Telegram από το South First Responders.
Το κτίριο με τους ηλιακούς συλλέκτες στο βίντεο είναι ορατό στις δορυφορικές εικόνες (πράσινο πλαίσιο), μαζί με το κτίριο δίπλα του (κόκκινο πλαίσιο) σε αυτές τις συντεταγμένες: 31.2512347, 34.2679498. Πηγή: Google Earth Pro/Maxar Technologies. 

Δύο άλλα βίντεο δείχνουν τους μαχητές να παραβιάζουν αυτό που φαίνεται να είναι το τείχος που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ, καθώς και το περιμετρικό τείχος του κιμπούτς. Ένα από αυτά τα βίντεο δείχνει ότι οι μαχητές πέρασαν από το βορειοδυτικό σημείο του κιμπούτς, περίπου σε αυτές τις συντεταγμένες: 31.22788, 34.2815

Ένα στιγμιότυπο από βίντεο που κοινοποίησε το SFR στο Telegram και δείχνει τους μαχητές να έχουν παραβιάσει το περιμετρικό τείχος του Κερέμ Σαλόμ. Παρατηρήστε την μπλε μπογιά στον δρόμο στο στιγμιότυπο από το βίντεο. Η ίδια μπλε μπογιά είναι ορατή σε δορυφορικές εικόνες, στη βορειοδυτική γωνία του κιμπούτς, που μπορείτε να δείτε στον χάρτη της ισραηλινής κυβέρνησης εδώ: Govmap.il

Ένας από τους μαχητές που κάνει σήμα στους άλλους να περάσουν μέσα από το περιμετρικό τείχος έχει στο γιλέκο του ένα σήμα που μοιάζει με σήμα των Ταξιαρχιών Αλ Κάσαμ (η Αλ Κάσαμ είναι η στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς). 

Ένα στιγμιότυπο από το βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Telegram από το SFR και δείχνει έναν μαχητή να κινείται μέσα από το περιμετρικό τείχος αποκαλύπτει ότι φοράει κάτι που μοιάζει με σήμα των Ταξιαρχιών Αλ Κάσαμ στο γιλέκο του.

Σύμφωνα με έναν ηλιακό υπολογισμό, οι μαχητές πέρασαν στο Κερέμ Σαλόμ περίπου στις 7:30 το πρωί της 7ης Οκτωβρίου. 

Χρησιμοποιώντας οδικές σημάνσεις που εμφανίζονται στο βίντεο και διασταυρώνοντάς τες με δορυφορικές εικόνες, προσδιορίσαμε κατά προσέγγιση την κατεύθυνση της σκιάς ενός από τους μαχητές. Σύμφωνα με αυτήν την εκτίμηση, μπήκαν στο Κερέμ Σαλόμ περίπου στις 7:30 π.μ. στις 7 Οκτωβρίου. Πηγή: Suncalc.org

Το έκτο και τελευταίο βίντεο της σειράς δείχνει τους μαχητές να εμπλέκονται σε ανταλλαγή πυρών μέσα στο κιμπούτς Κερέμ Σαλόμ. Στο βίντεο δεν μπορούμε να διακρίνουμε με ποιον ανταλλάσσουν πυρά, αλλά ο μαχητής που καταγράφει το βίντεο τελικά χτυπήθηκε στη μάχη και πιθανότατα σκοτώθηκε.  

Ο συνεργάτης του Bellingcat, Jake Godin, προσδιόρισε με γεωεντοπισμό το έκτο βίντεο στο βορειοδυτικό άκρο του κιμπούτς, περίπου 100 μέτρα από το σημείο όπου οι μαχητές παραβίασαν το τείχος του Κερέμ Σαλόμ. 

Η Επίθεση στο Σούφα 

Ο Benjamin den Braber, ανώτερος ερευνητής στο Centre for Information Resilience, εντόπισε μια σειρά βίντεο από το Σούφα στις 15 Οκτωβρίου και τα μοιράστηκε στο X, πρώην Twitter. Ελέγξαμε και επιβεβαιώσαμε ανεξάρτητα αρκετούς από τους γεωεντοπισμούς και τους παρουσιάζουμε παρακάτω, ξεκινώντας από το δεύτερο βίντεο, όταν ο μαχητής φοράει την κάμερα και κατευθύνεται προς το Ισραήλ. 

Το δεύτερο βίντεο της σειράς δείχνει τον μαχητή να βάζει μια κάμερα και να ανεβαίνει στο πίσω μέρος μιας μοτοσικλέτας κατά μήκος ενός ευθύγραμμου δρόμου, ο οποίος οδηγεί προς τα σύνορα. Προσδιορίσαμε με γεωεντοπισμό το τελευταίο σημείο του αποσπάσματος σε αυτές τις συντεταγμένες 31.268085, 34.321625, λίγο πριν από τα σύνορα.  

Στιγμιότυπο από τα πλάνα που δημοσίευσε το SFR στο Telegram, όπου φαίνεται το σκηνικό από τη μοτοσικλέτα.
Τοποθετήσαμε κουτιά γύρω από δύο κτίρια και μια ηλεκτροφόρα γραμμή, που διακρίνονται από το στιγμιότυπο οθόνης. Δορυφορικές εικόνες από το Google Earth Pro/Airbus. 

Στα πλάνα βλέπουμε τη στιγμή που η μοτοσικλέτα προσπαθεί να περάσει από το άνοιγμα του συνοριακού φράχτη μεταξύ της Γάζας και του Ισραήλ.  

Χρησιμοποιώντας τα πλάνα του μαχητή, που τραβήχτηκαν την ώρα που περνούσε τον φράχτη, υπολογίσαμε ότι πέρασε τα σύνορα περίπου στις 7 π.μ. της 7ης Οκτωβρίου, με βάση το αζιμούθιο του ήλιου. 

Επικαλυπτόμενο βίντεο και προσομοίωση ηλιακού φωτός. Υπολογίσαμε ότι ο μαχητής διέσχισε τον συνοριακό φράχτη περίπου στις 7 π.μ. της 7ης Οκτωβρίου, με βάση τη θέση του ήλιου. Πηγή: Google Earth Pro/Maxar Technologies, Landsat/Copernicus. 

Κατόπιν οι μαχητές συναντούν μια άλλη ομάδα μαχητών με μοτοσικλέτες και περνούν μέσα από ένα τσιμεντένιο οδόφραγμα στο Ισραήλ στις 31.265254, 34.335050

 Στιγμιότυπο από βίντεο που δημοσίευσε το SFR στο Telegram δείχνει ένα άνοιγμα στο τείχος του οδοφράγματος, από την πλευρά της Γάζας, το οποίο επισημαίνεται με μαύρο πλαίσιο.
Ένα στιγμιότυπο από το ίδιο βίντεο δείχνει το τείχος από την ισραηλινή πλευρά. Μπορούμε να δούμε τσιμεντοσωλήνες που επισημαίνονται με μπλε πλαίσιο στο έδαφος. Αντιστοιχίσαμε αυτά τα δύο χαρακτηριστικά στο Google Earth Pro, όπως απεικονίζονται παρακάτω. 
Δορυφορική εικόνα που δείχνει τους τσιμεντοσωλήνες, στο μπλε πλαίσιο, και το άνοιγμα στον τοίχο του οδοφράγματος, στο μαύρο πλαίσιο. Πηγή: Google Earth Pro/CNES/Airbus. 

Στο τρίτο βίντεο, οι μαχητές οδηγούν δυτικά σε έναν δρόμο και τους βλέπουμε να πυροβολούν σε μια περιφραγμένη περιοχή, την οποία ταυτίζουμε με την περίμετρο του κιμπούτς Σούφα. 

Το κόκκινο βέλος υποδεικνύει την κατεύθυνση προς την οποία οδηγούσαν οι μαχητές, την οποία εντοπίσαμε με την αντιστοίχιση των αναγνωριστικών στοιχείων που φαίνονται στα πλάνα. Στην αρχή του βίντεο, οι μαχητές φαίνονται να πυροβολούν προς το κιμπούτς στα αριστερά τους (νότια). Πηγή: Google Earth/CNES/Airbus.
Στιγμιότυπο ενός άνδρα που πυροβολεί προς το κιμπούτς. Ένας δικτυωτός πυλώνας που διακρίνεται σε δορυφορικές εικόνες επισημαίνεται με ένα μαύρο πλαίσιο. 

Πριν φτάσουν οι μαχητές στην πύλη του κιμπούτς, σταματούν σε μια διασταύρωση κοντά σε κάτι που μοιάζει με ισραηλινή στρατιωτική βάση. Αυτό φαίνεται στις αεροφωτογραφίες του Govmap.il, στη θέση 31.240231, 34.336213, μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από το κιμπούτς. 

Μετρήσαμε τουλάχιστον 16 άλλους μαχητές στην τοποθεσία. 

Οι μαχητές πυροβολούν εναντίον ενός στόχου παρακάτω στον δρόμο, πιθανότατα εναντίον των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF). Ένας άντρας ρίχνει μια ρουκέτα RPG.  

Στα επόμενα βίντεο, το τέταρτο και το πέμπτο της σειράς, βλέπουμε τρεις άνδρες να πηδούν την πύλη του κιμπούτς. Καθώς πλησιάζουν την πύλη, βλέπουμε ότι ο ήλιος βρίσκεται χαμηλά στον ορίζοντα και ακτινοβολεί από την άλλη πλευρά της πύλης κατευθείαν προς την κάμερα. Αυτό υποδηλώνει ότι ήταν ακόμα νωρίς το πρωί όταν έφτασαν στην είσοδο του κιμπούτς.  

Στιγμιότυπο από το βίντεο που δημοσίευσε το SFR στο Telegram από την πύλη του κιμπούτς Σούφα, όπου φαίνεται χαμηλά ο πρωινός ήλιος. 

Βλέπουμε έναν μαχητή να πηδάει πάνω από την κίτρινη πύλη και να κρύβεται πίσω από το φυλάκιο, πριν μπει στο κιμπούτς. Βλέπουμε μια πινακίδα με το όνομα του κιμπούτς στα εβραϊκά (סופה). 

Στιγμιότυπο από το βίντεο που αναρτήθηκε στο Telegram από το SFR και δείχνει μια πινακίδα με το όνομα του κιμπούτς στα εβραϊκά (סופה). 

Τρεις άλλοι άνδρες εισέρχονται στην περίμετρο του κιμπούτς και ανοίγουν την πύλη. Καθώς μπαίνουν, ακούγονται και άλλοι πυροβολισμοί. Δεν είναι σαφές ποιος πυροβολεί και από πού προέρχονται οι πυροβολισμοί. 

Κάποια στιγμή πλησιάζει ένα αυτοκίνητο. Οι άνδρες ανοίγουν πυρ εναντίον του. 

Η επόμενη σειρά βίντεο δείχνει τους μαχητές να περιφέρονται στο κιμπούτς. Στο έκτο βίντεο βλέπουμε το άτομο που βιντεοσκοπεί να στρέφεται προς ένα σπίτι, το οποίο προσδιορίσαμε με γεωεντοπισμό, αλλά δεν περιλαμβάνουμε την τοποθεσία του εδώ. Φαίνεται να εντοπίζει ένα άτομο στο εσωτερικό του σπιτιού και πυροβολεί μέσα στο σπίτι από τον κήπο. Στο ηχητικό υλικό ακούγεται να φωνάζει κάποιος τραυματίας μέσα στο σπίτι, αλλά οι μαχητές φαίνεται να ρίχνουν τουλάχιστον τρεις ακόμη πυροβολισμούς στο σπίτι.  

Στο όγδοο βίντεο οι μαχητές εντοπίζουν ένα ασθενοφόρο σταθμευμένο στη θέση (31.238632, 34.342698), πυροβολούν τα ελαστικά του και συνεχίζουν να περιφέρονται στο κιμπούτς. Το βίντεο σταματά όταν ο μαχητής βρίσκεται σε αυτήν τη θέση μέσα στο κιμπούτς, περίπου 450 μέτρα από την πύλη (31.238658, 34.343007). 

Στιγμιότυπο από πλάνα που αναρτήθηκαν στο Telegram από το SFR δείχνει τον μαχητή να πυροβολεί τα ελαστικά ενός ασθενοφόρου που ήταν σταθμευμένο στη θέση 31.238632, 34.342698

Στο ένατο βίντεο ο μαχητής πυροβολεί μέσα σε ένα άλλο σπίτι και τελικά μπαίνει σε μια άλλη κατοικία. Προσδιορίσαμε με γεωεντοπισμό και τις δύο κατοικίες, αλλά δεν αναφέρουμε την τοποθεσία τους εδώ. Μπαίνοντας μέσα, ψάχνει τα υπάρχοντα των κατοίκων και πηγαίνει από δωμάτιο σε δωμάτιο. Ένα κινητό τηλέφωνο που ακόμα χτυπάει έχει μείνει στο τραπέζι της κουζίνας. Ένα ρολόι στον τοίχο δείχνει ότι είναι 7:50 π.μ. τοπική ώρα. Ρίχνει μία σφαίρα στη σοφίτα. 

Ένα στιγμιότυπο οθόνης από ένα βίντεο που αναρτήθηκε στο Telegram από το SFR, το οποίο δείχνει την ώρα σε ένα ρολόι τοίχου σε ένα σπίτι. 

Στο τελευταίο βίντεο οι μαχητές βγαίνουν και πάλι έξω σε μια περιοχή που προσδιορρίσαμε με γεωγραφικό εντοπισμό στη θέση 31.238266, 34.341226. Ένα λεπτό αργότερα ο μαχητής που φοράει την κάμερα πυροβολείται και καταρρέει στη θέση 31.238288, 34.340901. Φαίνεται ότι αιφνιδιάστηκε και πυροβολήθηκε από πίσω. Ο άγνωστος σκοπευτής πυροβολεί άλλες τέσσερις φορές πριν κοπάσει ο θόρυβος στην περιοχή. 

Στιγμιότυπο από το τελευταίο βίντεο που δημοσιεύτηκε στη σειρά στο Telegram από το SFR, με πλάνα από το Σούφα. 

Σύμφωνα με τις ηλιακές μας εκτιμήσεις, ο μαχητής πυροβολήθηκε κάποια στιγμή μεταξύ 8:00 και 8:30 π.μ. Η σκιά του είναι ορατή στο έδαφος καθώς πέφτει. Όταν η κάμερα γυρίζει, δείχνει επίσης κατά προσέγγιση την κατεύθυνση του ήλιου πίσω από ένα σπίτι. Χρησιμοποιήσαμε αυτά τα δύο σημεία αναφοράς για να υπολογίσουμε την ώρα που πυροβολήθηκε. 

Στιγμιότυπα από το βίντεο που δημοσίευσε το SFR στο Telegram με ανάλυση σκιάς. 

Την Τετάρτη, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι έχει επαληθεύσει τέσσερα βίντεο από τις επιθέσεις στο Ισραήλ –από τις επιθέσεις στο μουσικό φεστιβάλ Supernova και στο κιμπούτς Μεφαλσίμ. Ανέφερε ότι διερευνά αυτά τα περιστατικά, καθώς και άλλα, ως εγκλήματα πολέμου.  

Το Bellingcat θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τον τελευταίο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, συμπεριλαμβανομένων των βομβαρδισμών των IDF στη Λωρίδα της Γάζας, με στόχο την καταγραφή των καταστροφών σε βάρος των αμάχων. 

Credits

Οι Youri van der Weide, Giancarlo Fiorella, Jake Godin και Carlos Gonzales συνέβαλαν στην έρευνα.