Η έρευνα «Τα μυστικά του σκιώδους στόλου», που συντονίστηκε από το Follow the Money σε συνεργασία με 13 μέσα ενημέρωσης από όλη την Ευρώπη – δύο εκ των οποίων ελληνικά –, τιμήθηκε με ένα βραβείο-σύμβολο για την ελευθερία του Τύπου.
Κεντρική φωτογραφία: Fred Marvaux / Ευρωπαϊκή Ένωση — Πηγή: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Βραβείο Daphne Caruana Galizia 2025 για τη Δημοσιογραφία απονεμήθηκε στο Follow the Money για την έρευνά του που αποκάλυψε τα κρυφά δίκτυα μέσω των οποίων η Ρωσία παρακάμπτει τις διεθνείς κυρώσεις στο εμπόριο πετρελαίου.
Μια αναδρομή στην έρευνα «Seafood from Slaves»
Η Μάρθα Μεντόζα μιλά στο iMEdD για την έρευνα που αποκάλυψε τη δουλεία στην αλιεία και τον αντίκτυπό της δέκα χρόνια μετά.
Η έρευνα «Τα μυστικά του σκιώδους στόλου», που συντονίστηκε από την ολλανδική πλατφόρμα ερευνητικής δημοσιογραφίας Follow the Money σε συνεργασία με 13 μέσα ενημέρωσης από όλη την Ευρώπη—συμπεριλαμβανομένων των Solomon και Inside Story από την Ελλάδα—αποκάλυψε πώς πλοιοκτήτες από δυτικές χώρες κέρδισαν πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια πουλώντας 230 παλαιά δεξαμενόπλοια στον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» της Ρωσίας. Η ομάδα χρησιμοποίησε ανάλυση δεδομένων, δορυφορική παρακολούθηση και μαρτυρίες ναυτικών για να αποκαλύψει αδιαφανή ιδιοκτησιακά καθεστώτα και επικίνδυνες επιχειρηματικές δραστηριότητες, οι οποίες είχαν σοβαρές περιβαλλοντικές και ανθρώπινες συνέπειες.
Στις δηλώσεις της κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Τύπου Daphne Caruana Galizia του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο στις 21 Οκτωβρίου 2025, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα (Roberta Metsola), τόνισε την αξία της βραβευμένης έρευνας:
Το βραβείο Daphne Caruana Galizia αποτελεί απόδειξη της άρρηκτης σχέσης μεταξύ της ελευθερίας του Τύπου, της δημοκρατίας και της ειρήνης. Σε μια εποχή που τα αυταρχικά καθεστώτα προσπαθούν να φιμώσουν την αλήθεια και να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα, η Ευρώπη στέκεται ενωμένη πίσω από δημοσιογράφους που εκθέτουν τη διαφθορά και όλους εκείνους που αρνούνται να φιμωθούν.
Ρομπέρτα Μετσόλα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Μερικά από τα κύρια ευρήματα της έρευνας:
- Πάνω από το ένα τρίτο του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας αποτελείται από πετρελαιοφόρα που ανήκαν προηγουμένως σε πλοιοκτήτες από χώρες που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
- Συνολικά, 230 «γερασμένα» πλοία πωλήθηκαν σε εξαιρετικά υψηλές τιμές, παρά το γεγονός ότι πολλά από αυτά ήταν κοντά στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής, αποφέροντας πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια στους πρώην ιδιοκτήτες τους.
- Στην Ουκρανία υπάρχουν 20 εταιρείες διαχείρισης πληρωμάτων που εξυπηρετούν τον «σκιώδη στόλο», ενώ οκτώ τέτοιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις κυρώσεις της ΕΕ προς τις εταιρείες αυτές.
- Η έρευνα αποκάλυψε επίσης 60 πλοία του σκιώδους στόλου που απασχολούν πληρώματα από χώρες που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, όπως η Ουκρανία, η Λετονία και η Κύπρος, αποδεικνύοντας την υπερ-εθνική διάσταση των επιχειρήσεων που υποστηρίζουν το ρωσικό εμπόριο πετρελαίου.
Η έρευνα που βραβεύτηκε ξεχώρισε ανάμεσα σε 316 υποψηφιότητες που υποβλήθηκαν από όλη την ΕΕ από τις 21 Μαΐου έως τις 31 Ιουλίου 2025.
Δείτε τις 10 shortlisted έρευνες
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία 13 διεθνών μέσων ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων τα Follow the Money (Ολλανδία), De Tijd (Βέλγιο), Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR (Γερμανία), The Times, SourceMaterial (Ηνωμένο Βασίλειο), IRPI Media (Ιταλία), OCCRP, NRK (Νορβηγία), Danwatch (Δανία), Solomon και Inside Story (Ελλάδα).
