Στο δωμάτιο με τους Bad Blue Boys

«Στείλε μου το πρωί της ημέρας που θα πετάτε για Ζάγκρεμπ». Η πηγή στην Αθήνα, πρόσωπο κοντά στο οπαδικό κίνημα του Παναθηναϊκού, που θα μας άνοιγε την πόρτα για ένα από τα πιο σκληρά γκρουπ Ultras στην Ευρώπη, είπε ότι η επαφή θα γινόταν μόνο την τελευταία μέρα. Είχαμε κλείσει τα πάντα –αεροπορικά εισιτήρια, ξενοδοχείο, φίξερ, διαπιστεύσεις για το γήπεδο – εκτός από το ραντεβού με τα βασικά πρόσωπα που επιδιώκαμε να συναντήσουμε στο Ζάγκρεμπ.

Τους διαβόητους Bad Blue Boys – BBB, έναν ισχυρό πυρήνα ακροδεξιών οπαδών της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, που είχαν πραγματοποιήσει το προηγούμενο καλοκαίρι την επιδρομή στη Νέα Φιλαδέλφεια, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ο οπαδός της ΑΕΚ, Μιχάλης Κατσούρης.

Στείλαμε μήνυμα στην πηγή στο Viber το πρωί πριν πετάξουμε για το Ζάγκρεμπ. Λίγα λεπτά αργότερα, εμφανίστηκε στην οθόνη το όνομα Ντάρκο* κι ένας κροατικός αριθμός. «Προς το παρόν, δεν χρειάζεται να γνωρίζετε περισσότερα», είπε η πρώτη επαφή στην Αθήνα. «Θα σας οδηγήσει εκεί που πρέπει. Καλό ταξίδι».

Περάσαμε τον αριθμό στο κινητό, στο ταξί για το αεροδρόμιο της Αθήνας. Στο εικονίδιο της καταχώρησης στο Viber εμφανίστηκε ένας νεαρός πατέρας με ένα κοριτσάκι. Ο Ντάρκο απάντησε ότι περίμενε το μήνυμα και ρώτησε πού θα μείνουμε στο Ζάγκρεμπ. Γέλασε ψηφιακά, όταν διάβασε για το ξενοδοχείο Esplanade, δίπλα στον σιδηροδρομικό σταθμό.

«Είναι το πιο γνωστό στο Ζάγκρεμπ. Αναφέρεται και στο μυθιστόρημα της Άγκαθα Κρίστι», έγραψε. Βάλαμε τα κινητά στο flight mode. Το ίδιο βράδυ προσγειωθήκαμε στην κροατική πρωτεύουσα, την πόλη των BBB. Ήταν δύο 24ωρα πριν από τον ποδοσφαιρικό αγώνα της Ντιναμό με τη Χάιντουκ Σπλιτ, το λεγόμενο αιώνιο ντέρμπι της Κροατίας, στις 17 Δεκεμβρίου 2023.

Ο Ντάρκο δεν θα ερχόταν να μας συναντήσει το πρώτο βράδυ. Ζήτησε να βρούμε σε μία παμπ κοντά στον σταθμό τον Άτσο*, διδάκτορα Κοινωνιολογίας που ερεύνησε για πέντε χρόνια τους Bad Blue Boys, όταν έπαψε να είναι ο ίδιος ενεργό μέλος τους. Ήταν ένας γεροδεμένος 30ρης με δυνατή χειραψία, που έφτιαξε οικογένεια σε μικρή ηλικία. Ρώτησε τι ακριβώς ψάχνουμε κι έπειτα παραδέχτηκε ότι είχε ρωτήσει κι εκείνος για εμάς σε ανθρώπους που εμπιστεύεται στην Ελλάδα.

Παρέες νέων διασκέδαζαν γύρω μας στην πολύβουη παμπ, χωρίς την παραμικρή υποψία για τον άγνωστο κόσμο των χούλιγκαν που ανοιγόταν σιγά-σιγά μπροστά μας. Ήταν αδύνατον να ηχογραφήσουμε εκεί μέσα και βγήκαμε με τον Άτσο στον δρόμο. «Οι BBB μισούν την πολιτική, θέλουν να είναι μακριά από καθετί “κανονικό” ή mainstream», μας είπε.

Το ίδιο βράδυ θα συναντούσε σε άλλο σημείο της πόλης έναν από τους Κροάτες που συνελήφθησαν στην Αθήνα μετά την επιδρομή στη Νέα Φιλαδέλφεια και είχαν αποφυλακιστεί την προηγούμενη μέρα. «Επιστρέφουν στο Ζάγκρεμπ και τους κάνουμε ένα μικρό πάρτι», είπε.

Ο Άτσο ήταν κάτι περίπου σαν ζώνη ασφαλείας -ή σαν την πρώτη πίστα -για τους δύο άγνωστους Έλληνες που είχαν ταξιδέψει στο Ζάγκρεμπ και ρωτούσαν για τους BBB. Στο τέλος της βραδιάς, επιβεβαίωσε ότι θα συναντήσουμε αυτοπροσώπως την επόμενη μέρα τον Ντάρκο. «Έχουν συμφωνήσει να μιλήσουν», είπε. «Πριν φύγω θέλω να πω συλλυπητήρια στη μητέρα του άτυχου Μιχάλη. Ήταν στ’ αλήθεια μέρος του κινήματος των Ultras. Στην πραγματικότητα, ήταν πιο κοντά σε μας από πολλούς Έλληνες που ασχολήθηκαν με τον θάνατό του».

Οι BBB μισούν την πολιτική, θέλουν να είναι μακριά από καθετί “κανονικό” ή mainstream

Οι BBB ιδρύθηκαν το 1986 και είναι από τους πιο σκληρούς χούλιγκαν στην Ευρώπη. Μέλη της πρώτης γενιάς του γκρουπ πολέμησαν εναντίον των Σέρβων στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ‘90. Έξω από το «Μάξιμιρ», το γήπεδο της Ντιναμό στο Ζάγκρεμπ, υπάρχει ένα μνημείο για τους οπαδούς που σκοτώθηκαν στον γιουγκοσλαβικό πόλεμο. Τα επόμενα χρόνια οι BBB τα έβαλαν με όλους -τον πρόεδρο της ομάδας, την ποδοσφαιρική ομοσπονδία, τον ίδιο τον πρόεδρο της Κροατίας.

Ο Ντάρκο ζήτησε να συναντηθούμε στο ξενοδοχείο. Έφτασε στην ώρα του μαζί τον Ιβάν*, ο οποίος κρατούσε μια μικρή νάιλον σακούλα. Ήταν δύο ενεργά μέλη των BBB, ψηλά στην ιεραρχία του γκρουπ. Αρκετά καλοντυμένοι, γύρω στα 30-35, μιλούσαν καλά Αγγλικά και έδειχναν ότι έπαιζαν στην έδρα τους. Κάτω από τα μανίκια του Ιβάν, που φαινόταν νεότερος και λιγότερο χαμογελαστός, ίσα που διακρινόταν τα τατουάζ που έφταναν ως τους καρπούς του. Συμφώνησαν πως ήταν καλύτερα να ανέβουμε στο δωμάτιο – «όσο λιγότεροι μας δουν μαζί, τόσο καλύτερο», είπαν. Ανοίξαμε το παράθυρο και γυρίσαμε τις δύο καρέκλες του γραφείου αντικριστά.

«Αυτό που συνέβη στην Αθήνα είναι η πιο σοβαρή κρίση που έχει περάσει το γκρουπ», είπαν – χρησιμοποίησαν τη φράση “game changer”. «Τώρα, δεν ξέρουμε πώς θα επηρεάσει αυτό τη νοοτροπία μας, γιατί η πίεση της κυβέρνησης, της κοινωνίας και των μίντια είναι τεράστια. Τεράστια!» Ο Ιβάν μιλούσε την περισσότερη ώρα κοιτώντας στο πάτωμα, όμως μιλούσε με πολύ πάθος. «Δεν θα πούμε ότι είμαστε οι καλύτεροι στην Ευρώπη, αν και για μένα προσωπικά είμαστε. Το τρίπτυχο είναι “Καθαρή ομάδα-Καθαρή νοοτροπία-Καθαρό γκρουπ”, με κάθε κόστος, και θα κάνουμε τα πάντα για να το πετύχουμε».

Τα δύο ηγετικά στελέχη των BBB αρνήθηκαν ότι το γκρουπ είναι φυτώριο νεοναζί. «Είμαστε Κροάτες εθνικιστές. Δεν δίνουμε δεκάρα για τον Ναζισμό, τον Χίτλερ ή τον Μουσολίνι. Για την ώρα, αυτά που μας ενδιαφέρουν είναι η χώρα μας, η πόλη μας, η ομάδα μας», ανέφεραν. «Σε κάποιο κομμάτι της ιστορίας του γκρουπ, ίσως κάποια έκφραση να ήταν διαφορετική από ό,τι είναι σήμερα. Χωριστήκαμε από την Γιουγκοσλαβία, πληρώνοντάς το με αίμα. Ποιος μας επιτέθηκε; Οι Σέρβοι κομμουνιστές του Ερυθρού Αστέρα».

Ωστόσο, υπάρχουν πολλά βίντεο και φωτογραφίες με ναζιστικούς χαιρετισμούς και φασιστικά σύμβολα στην κερκίδα των BBB. Έρευνα του iMEdD τον περασμένο Οκτώβριο ανέδειξε τις στενές σχέσεις Κροατών χούλιγκαν με ακροδεξιούς πυρήνες στην Ελλάδα και την Ουκρανία. Η πλατφόρμα Telegram διευκολύνει τη δικτύωση αυτών των εξτρεμιστικών ομάδων και χρησιμοποιείται για τη στρατολόγηση νέων μελών στο πεδίο των ακροδεξιών Ultras.

Ο Ντάρκο παραδέχτηκε ότι πήρε μέρος στην αντιπροσωπεία των Κροατών οπαδών που είχαν συναντήσει στο Κίεβο μέλη του ακροδεξιού πυρήνα της Ντιναμό, όπως επίσης ονομάζεται η ουκρανική ομάδα. «Μας υποδέχτηκαν στο Κίεβο με ενθουσιασμό», είπε. «Περίπου σαν ήρωες».

Μας υποδέχτηκαν στο Κίεβο με ενθουσιασμό, περίπου σαν ήρωες

Τα δύο ηγετικά στελέχη των BBB στο δωμάτιο του ξενοδοχείου αφηγήθηκαν αρκετές ακόμη ιστορίες που δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν. Όπως το περιστατικό στην Αθήνα, χάρη στο οποίο αδελφοποιήθηκαν με οπαδούς του Παναθηναϊκού. Φαίνονταν περήφανοι γιατί έχουν ξυλοκοπήσει άγρια αντιπάλους κι έχουν ταξιδέψει σε άλλες χώρες για να κλέψουν ένα πανό.

Αναφέραμε ότι σκοπεύαμε να παρακολουθήσουμε την επόμενη μέρα τον αγώνα της Ντιναμό με τη Χάιντουκ στο Μάξιμιρ. «Νομίζω ότι πρέπει να σταματήσουμε κάπου εδώ, έχουμε ήδη πει πολλά», είπε ο Ντάρκο και σηκώθηκε πρώτος από την καρέκλα. Λίγη ώρα μετά, τακτοποιούσαμε το δωμάτιο. Πάνω στο γραφείο ο Ιβάν είχε ξεχάσει τη νάιλον σακούλα που κρατούσε όταν μπήκε στο ξενοδοχείο. Την ανοίξαμε και μέσα σε αυτήν υπήρχε ένα βιβλίο για το μπαλέτο. «Εκεί το άφησα;», ρώτησε στο τηλέφωνο. «Οκ, επιστρέφω να το πάρω».

* Τα ονόματα αλλάχτηκαν για λόγους προστασίας των πηγών.

Το ταξίδι στο Ζάγκρεμπ πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ηχητικού ντοκιμαντέρ Χούλιγκαν Εξπρές. Ακούστε όλα τα επεισόδια εδώ